Umowa zlecenie

Umowa zlecenie jest umową cywilnoprawna uregulowaną w art. 734 – 751 Kodeksu Cywilnego. Według art. 734.par. 1. „Przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie”. Umowę zlecenia określa się jako umowę starannego działania. To oznacza, że w umowie zleceniu ważna jest wykonywana praca (wykonywanie czynności) na rzecz zleceniodawcy, która niekoniecznie prowadzi do jakiegoś rezultatu jak to jest w przypadku umowy o dzieło. Umowa zlecenie może być zależnie od woli stron, umową odpłatną lub nieodpłatną.

Co powinno być zawarte w umowie zleceniu

Umowa zlecenie powinna być zawarta w formie pisemnej. Powinna określać:

strony umowy,
datę jej rozpoczęcia i wygaśnięcia,
przedmiot zlecenia ( powinien być określony dokładnie)
wynagrodzenie,
czy zleceniobiorca posiada inny tytuł do ubezpieczenia społecznego, a jeśli tak, to jaki,
powinny być też własnoręczne podpisy obu stron.

Przedmiot umowy zlecenia

Przedmiotem umowy zlecenia jest każda czynność wykonywana przez osobę fizyczną w ramach świadczenia usług takich jak np.:

sprzątanie,
opieka nad dzieckiem,
prowadzenie teczek osobowych,
pośrednictwo ubezpieczeniowe,
wprowadzanie danych do komputera,
przewodnictwo turystyczne,
prowadzenie księgowości,
akwizycja.

Umowa zlecenie a składki ZUS

Osoba wykonująca zlecenie może podlegać obowiązkowi ubezpieczenia społecznego tylko w przypadku wyraźnie określonych przez przepisy dotyczące ubezpieczeń społecznych. W umowie zleceniu – czy płaci się składki czy nie, decyduje m.in. fakt posiadania przez zleceniobiorcę innego tytułu do ubezpieczeń: Warianty które występują najczęściej:

student lub uczeń do 26 roku życia nie podlega zgłoszeniu do ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego;
osoba zatrudniona w innej firmie, z wynagrodzeniem równym bądź wyższym od minimalnego wynagrodzenia za pracę ( w 2011 r.-1386,00 zł brutto) -opłaca składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe dobrowolnie, chorobowe -nie, wypadkowe -opłaca jeżeli są odprowadzane składki na ubezpieczenia społeczne ( emerytalne , rentowe ), jeżeli nie są to nie; zdrowotne -obowiązkowo.

własny pracownik zatrudniony już na umowę o pracę – opłaca się wszystkie składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
osoba bezrobotna ( będzie to jej jedyne zatrudnienie)-opłaca składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe obowiązkowo;chorobowe- dobrowolnie; wypadkowe- opłaca ;zdrowotne -obowiązkowo.
osoba zatrudniona w innej firmie, która zarabia mniej niż minimalne wynagrodzenie za pracę( w 2011 r.-1386,00 zł )- opłaca składki emerytalne i rentowe -obowiązkowo; chorobowe -dobrowolnie; wypadkowe -opłaca ; zdrowotne -obowiązkowo.
emeryt, rencista- opłaca obowiązkowo- składki emerytalne i rentowe -chorobowe -dobrowolnie ; wypadkowe –opłaca ;zdrowotne -obowiązkowo.
kolejna umowa zlecenie( dwie lub kilka umów w tym samym czasie)- dobrowolne ubezpieczenia emerytalne i rentowe ;chorobowe -nie; wypadkowe- tak jeżeli są odprowadzane składki na ubezpieczenia społeczne ( emerytalne , rentowe ); zdrowotne -obowiązkowe.

Od umów zlecenia zleceniodawca opłaca składkę na Fundusz Pracy, jeżeli z jej tytułu zleceniobiorca jest objęty obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnymi i rentowymi, a podstawa wymiaru składek na te ubezpieczenia, w przeliczeniu na okres miesiąca, jest równa co najmniej kwocie minimalnego wynagrodzenia ( tj. 2011 r.-1386,00 zł brutto ).

Ważne!

Nie podlegają obowiązkowi opłacania składek na FP firmy zatrudniające pracowników tylko na podstawie umowy zlecenie. Nie dotyczy zleceniodawców będących jednostkami organizacyjnymi (np. spółek cywilnych). Czyli składki na ten Fundusz opłaca pracodawca który zatrudnia chociaż jednego pracownika na podstawie umowy o pracę. Natomiast jeśli zatrudnia tylko zleceniobiorców na podstawie umowy zlecenia to wtedy nie ma obowiązku za nich opłacać tej składki niezależnie od wysokości wynagrodzenia.

Zgłoszenie i wyrejestrowanie z ZUS

Zgłoszenia do ZUS w przypadku umowy zlecenia dokonuje się podobnie jak przy umowie o pracę na druku ZUS ZUA- gdy są odprowadzane składki na ubezpieczenia społeczne a na druku ZUS ZZA- gdy opłacane są tylko składki na ubezpieczenia zdrowotne. Zgłoszenia dokonuje się w ciągu 7 dni od daty zawarcia umowy zlecenia. Wyrejestrowanie dokonuje się na druku ZUS ZWUA- w ciągu 7 dni od zakończenia świadczenia usług zleceniobiorcy.

Koszty uzyskania przy umowie zleceniu

Jeżeli chodzi o koszty uzyskania przychodów przy umowach zlecenia czy o dzieło to kwestię tę regulują przepisy znajdujące się w art.22 ust. 9 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepisy te mówią, że w przypadku osobistego wykonywania prac na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło określa się koszt uzyskania przychodu w wysokości 20 proc. Koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Badania lekarskie i szkolenia bhp przy umowie zleceniu

O tym czy skierować zleceniobiorcę na badania lekarskie decyduje pracodawca. Decyzja ta jest uzależniona od rodzaju wykonywanej pracy przez osobę zatrudnioną na podstawie umowy o dzieło czy umowy zlecenia. Potwierdziła to Państwowa Inspekcja Pracy w stanowisku Departamentu Prawnego Głównego Inspektoratu Pracy z lipca 2007 r. ( nr GNP/426/4560-364/07/PE ).

Cyt: „Główny Inspektorat Pracy uważa, że wszystko zależy od rodzaju pracy. Jeżeli zagrożenia związane z warunkami pracy lub jej przebiegiem są na tyle duże, że nawet do doraźnego wykonywania tych prac lub przebywania w tych warunkach były dopuszczane wyłącznie osoby fizyczne z odpowiednim stanem zdrowia i przeszkoleniem bhp, to pracodawca lub inny podmiot organizujący pracę może wymagać od osoby, z którą zawiera umowę cywilną aby poddała się badaniu lekarskiemu lub szkoleniu w zakresie bhp. Przy czym pracodawca może stwierdzić, że ze względu na zagrożenia na danym stanowisku pracy będzie zalecał wykonanie przez zleceniobiorcę tylko jednego z tych obowiązków, np. instruktażu stanowiskowego.”

Takie samo stanowisko potwierdzone jest także przez orzecznictwo ( wyrok Sądu Najwyższego z 25 września 1974 r. , II CR 493/74 ). Jeżeli chodzi o koszty związane z przeprowadzeniem badań lekarskich i szkoleń bhp osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych nie są określone w kodeksie pracy, dlatego najlepiej jest tę kwestię ująć w zawartej z pracownikiem umowie cywilnoprawnej. Czyli w umowie tej określić należy kto ponosi koszty badań i szkoleń bhp, czy będzie to zleceniodawca czy zleceniobiorca.

Rozwiązanie umowy zlecenia

Kodeks cywilny wskazuje, że wypowiedzenie umowy zlecenia może nastąpić w każdym czasie ze skutkiem natychmiastowym.

Mówi o tym art. 74: „§1.Dający zlecenie może je wypowiedzieć w każdym czasie. Powinien jednak zwrócić przyjmującemu zlecenie wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia; w razie odpłatnego zlecenia obowiązany jest uiścić przyjmującemu zlecenie część wynagrodzenia odpowiadającą jego dotychczasowym czynnościom, a jeżeli wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, powinien także naprawić szkodę. § 2.Przyjmujący zlecenie może je wypowiedzieć w każdym czasie. Jednakże gdy zlecenie jest odpłatne, a wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, przyjmujący zlecenie jest odpowiedzialny za szkodę. § 3. Nie można zrzec się z góry uprawnienia do wypowiedzenia zlecenia z ważnych powodów”.

Ważne!

Umowa zlecenie nie może mieć cech umowy o pracę. Najważniejszą cechą odróżniającą umowę cywilnoprawną od umowy o pracę jest brak podporządkowania wykonawcy powierzającemu pracę. To oznacza, że osoba zatrudniona na podstawie umowy zlecenia nie może pracować w godzinach i miejscu ściśle wyznaczonych przez pracodawcę i podlegać przełożonym tak, jak pracownik. Małgorzata Michalak

Mobilnie. Wszędzie

Z ifirma.pl masz księgowość w swoim telefonie. Wysyłaj dokumenty, sprawdzaj salda i terminy online, gdziekolwiek jesteś. Aplikację znajdziesz na najpopularniejszych platformach.