Usługi medyczne – zwolnienie przedmiotowe czy podmiotowe?

Usługi w zakresie opieki medycznej świadczone w ramach zawodów: lekarza i lekarza dentysty, pielęgniarki i położnej, zawody medyczne, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej, psychologa korzystają ze zwolnienia przedmiotowego w VAT. Jednak nie każdy rodzaj usług wykonywanych w ramach zawodów medycznych może zawsze skorzystać ze zwolnienia przedmiotowego.

Warunki zwolnienia przedmiotowego dla zawodów medycznych

Otóż zgodnie z ustawą o podatku VAT usługi w zakresie opieki medycznej służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i usług ściśle z tymi usługami związane obejmuje się zwolnieniem przedmiotowym w VAT z art. 43 ust. 18-19a. Zwolnienie przedmiotowe nie jest ograniczone kwotowo.

Sam zapis ustawowy nie rozwiązuje jednak licznych kontrowersji jakie powstają wokół tego tematu. Właściwa kwalifikacja usługi medycznej często rodzi wiele pytań, które niejednokrotnie są rozstrzygane w interpretacjach podatkowych i wyrokach sądowych.

Właściwe ich przyporządkowanie jest dość skomplikowane w niektórych sytuacjach i wymaga indywidualnego podejścia.

Przykładowe usługi, które nie skorzystają ze zwolnienia przedmiotowego

Pomimo, że w art. 43 ustawy o VAT jest wskazana usługa psychologa to nie każda taka usługa skorzysta ze zwolnienia. W indywidualnej interpretacji podatkowej nr 2461-IBPP3.4512.791.2016.3.MD z dnia 21.02.2017 r. zostało zadane pytanie czy badania psychologiczne dla kierowców pojazdów uprzywilejowanych, instruktorów nauki jazdy, egzaminatorów i kandydatów na egzaminatorów, kierowców pojazdów służbowych będą mogły korzystać ze zwolnienia przedmiotowego? Organ podatkowy uznał, że tego typu badania nie mogą korzystać ze zwolnienia przedmiotowego, ponieważ nie mają charakteru leczniczego, tym samym nie spełniają przesłanki ustawowej. Organ podatkowy powołał się na określenie usługi medycznej użyte przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej: „postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz, w zakresie, w jakim jest to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych”. Podkreślił też, że zapisy ustawy o VAT z art. 43 w obszarze opieki medycznej należy stosować w sposób zawężający jedynie do pojęć użytych w przepisie.

Zabiegi dentystyczne o charakterze estetycznym nie będą mogły również skorzystać ze zwolnienia. Przykładowym takim zabiegiem jest usługa wybielania zębów.

W przypadku operacji plastycznych będą one korzystały ze zwolnienia jeżeli dzięki nim zostanie osiągnięty cel leczniczy. Zabieg chirurgiczny, którego celem jest poprawa wyglądu pacjenta nie będzie mógł skorzystać ze zwolnienia przedmiotowego.

Zwolnienie podmiotowo-przedmiotowe dla usług medycznych

W ustawie o podatku VAT nie ma takiego pojęcia jak zwolnienie podmiotowo-przedmiotowe. Jednakże w praktyce przedsiębiorcy świadczący usługi medyczne, którzy korzystają ze zwolnienia przedmiotowego z art. 43 mogą również w ramach tych usług wykonywać czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. Nie oznacza to, że od pierwszej takiej czynności trzeba będzie zapłacić podatek. W takiej sytuacji przedsiębiorca może skorzystać ze zwolnienia podmiotowego, które jest ograniczone kwotą 200.000 zł – wysokość limitu sprzedaży. Stąd też przy wykonywaniu usług medycznych pojawiło się pojęcie zwolnienia podmiotowo-przedmiotowego. Należy pamiętać, że to na przedsiębiorcy ciąży obowiązek właściwego ewidencjonowania sprzedaży tak aby znana była kwota objęta zwolnieniem podmiotowym po przekroczeniu, której należy dokonać rejestracji do podatku VAT.