Ulepszenie środka trwałego – jak ustalić wartość początkową?

Po wprowadzeniu środków trwałych do ewidencji przedsiębiorca może zdecydować się na ponoszenie nakładów finansowych na ich ulepszenie. Rodzi się wówczas pytanie, w jaki sposób w takich sytuacjach powinna być ustalana wartość początkowa środka trwałego? W publikacji będziemy szukali odpowiedzi na to pytanie.

Co to jest ulepszenie?

Zgodnie z przepisami pod pojęciem ulepszenia mieści się:

• przebudowa,
• rozbudowa,
• rekonstrukcja,
• adaptacja,
• modernizacja.

Aby uznać środek trwały za ulepszony muszą być spełnione łącznie 2 warunki:

1. Suma wydatków poniesionych na ulepszenie, w tym również na nabycie części składowych lub peryferyjnych, nie może być niższa niż 10.000 zł w skali roku.
2. Poniesione wydatki powodują wzrost wartości użytkowej środka trwałego, w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środka trwałego do używania.

Na kwotę ulepszenia 10.000 zł mogą się składać pojedyncze zakupy na kwoty poniżej 10.000 zł, które w skali całego roku przekroczą wskazany limit. Jeżeli przedsiębiorca wpisze bezpośrednio w koszty fakturę obejmującą ulepszenie o wartości do 10.000 zł, a później się okaże, że jednak kolejną fakturą w skali roku przekroczy dozwoloną kwotę, powinien dokonać ulepszenia środka trwałego, a fakturę, którą pierwotnie zaksięgował bezpośrednio w koszty, powinien wyksięgować.

Przykład 1

Pan Jan Kowalski posiada maszynę produkcyjną o wartości początkowej 100.000 zł, wpisaną do ewidencji środków trwałych. W miesiącu czerwcu 2020 roku pan Jan poniósł wydatek na rozbudowę tej maszyny w kwocie 8.000 zł. Z uwagi na to, że kwota wydatku nie przekracza 10.000 zł, pan Jan ujął ją bezpośrednio w kosztach uzyskania przychodów. Okazało się jednak, że jeszcze w miesiącu wrześniu poniósł kolejny wydatek na rozbudowę tej samej maszyny w kwocie 6.000 zł, a więc suma wydatków na rozbudowę w 2020 roku wyniosła łącznie 14.000 zł. W tej sytuacji pan Jan w miesiącu wrześniu zwiększy wartość początkową maszyny produkcyjnej o 14.000 zł, po rozbudowie wartość początkowa maszyny będzie wynosiła 114.000 zł. Odpisy amortyzacyjne, według pierwotnie przyjętej metody, będą naliczane od podwyższonej wartości od miesiąca października 2020 r. Pierwsza kwota 8.000 zł wydatkowana na rozbudowę maszyny powinna zostać wyksięgowana z kosztów w PKPiR w miesiącu wrześniu, gdy doszło do podwyższenia jej wartości początkowej.

Wartość środka trwałego po ulepszeniu

Nakłady poniesione na ulepszenie środka trwałego powiększają wartość początkową środka trwałego, stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych. Odpisy amortyzacyjne po zmianie będą naliczane od wartości środka trwałego z uwzględnieniem wydatków na ulepszenie, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano ulepszenia.

W takim przypadku bez znaczenia pozostaje fakt, czy środek trwały został już zamortyzowany w całości, czy częściowo. Takie stanowisko zostało również poparte przez organ podatkowy w indywidualnej interpretacji podatkowej. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji nr 0111-KDWB.4010.52.2020.3.APA z dnia 20.01.2021 r.

Przykład 2

Pan Andrzej zakupił maszynę, której wartość początkowa wynosiła 50.000 zł, maszyna jest amortyzowana liniowo. Po roku użytkowania, w styczniu 2021 roku, pan Andrzej zakupił część o wartości 20.000 zł, która zwiększa wartość użytkową maszyny. Odpisy amortyzacyjne będą naliczane od miesiąca lutego 2021 r. od wartości początkowej środka trwałego od kwoty 70.000 zł.