Wellbeing pracowników – jak o niego dbać? Jakie metody działają?

Z tego artykułu dowiesz się:

• Czym jest wellbeing i jakie ma znaczenie w życiu zawodowym oraz osobistym pracowników?
• Jakie są elementy wellbeingu według modelu Carol Diane Ryff i jak wpływają na dobrostan jednostki?
• W jaki sposób brak dbałości o wellbeing pracowników może prowadzić do zaburzeń psychicznych, takich jak depresja czy wypalenie zawodowe?
• Jakie korzyści mogą osiągnąć pracodawcy, inwestując w programy wspierające wellbeing pracowników?
• Jak wygląda kondycja psychiczna polskich pracowników na podstawie najnowszych badań i raportów?
• Jakie praktyczne działania mogą podjąć firmy, aby skutecznie dbać o wellbeing swoich zespołów?
• Jakie metody i narzędzia pracownicy mogą wykorzystać samodzielnie, aby poprawić swój dobrostan psychiczny i fizyczny?

Wellbeing – co to?

Wellbeing to stan ogólnego dobrostanu, który obejmuje zarówno zdrowie fizyczne, jak i psychiczne, tworząc harmonijną równowagę pomiędzy różnymi aspektami życia. Oznacza to, że osoba charakteryzująca się wysokim poziomem dobrostanu odczuwa nie tylko satysfakcję z wykonywania codziennych obowiązków, ale jednocześnie towarzyszy jej wewnętrzny spokój i stabilność emocjonalna – zarówno w domu, jak i w pracy.

Dlatego możemy stwierdzić, że w kontekście zawodowym wellbeing wiąże się z pozytywnymi relacjami w miejscu pracy, poczuciem kontroli nad własnym czasem oraz wsparciem ze strony pracodawcy. Biorąc pod uwagę wszystkie te czynniki, ogólny dobrostan pracowników jest niezbędnym elementem w budowaniu zdrowego i produktywnego środowiska pracy.

Przykładem działań w firmie ukierunkowanych na poprawę wellbeingu pracowników może być chociażby zaoferowanie im elastycznych godzin pracy, żeby mogli lepiej łączyć życie prywatne z zawodowym. Ale to nie koniec, bo inne działania, takie jak na przykład organizacja warsztatów z redukcji stresu, oferowanie prywatnej opieki medycznej czy dostępu do programów sportowych, również wspierają dobrostan pracowników.

Ponadto miejsca pracy, które umożliwiają rozwój osobisty, na przykład poprzez kursy lub mentoring, pomagają pracownikom czuć się bardziej spełnionymi.

Wellbeing według Carol Diane Ryff

Żeby lepiej zrozumieć wellbeing, dobrze jest zagłębić się w teorię. A jedną z najlepszych teoretyków dobrostanu jest amerykańska psycholożka Carol Diane Ryff, która opracowała model wellbeingu oparty na sześciu elementach. Ryff postrzega wellbeing jako proces, który obejmuje różne aspekty życia, takie jak samorozwój, relacje społeczne czy poczucie celu. Niemniej jej podejście wykracza poza tradycyjne rozumienie zdrowia psychicznego, koncentrując się na osiąganiu pełni życia.

Sześć elementów wellbeingu według Carol Ryff to autonomia, opanowanie środowiska, rozwój osobisty, pozytywne relacje z innymi, cel w życiu oraz akceptacja siebie.

1. Autonomia

   Autonomia oznacza zdolność do podejmowania decyzji w zgodzie z własnymi przekonaniami, niezależnie od presji społecznej. Osoba autonomiczna potrafi kierować swoim życiem, zachowując poczucie kontroli nad własnymi wyborami. Dzięki temu czuje się pewniejsza w działaniu i bardziej niezależna. Słowem: autonomia daje możliwość kształtowania swojego życia według własnych zasad.

2. Opanowanie środowiska

   Opanowanie środowiska to umiejętność skutecznego zarządzania otoczeniem i dostosowywania się do zmian. Obejmuje zdolność wykorzystywania dostępnych zasobów oraz radzenia sobie z codziennymi wyzwaniami. Osoby, które opanowały tę umiejętność, czują się kompetentne i mają poczucie, że ich działania mogą zakończyć się sukcesem. A to z kolei pozwala im na bardziej świadome kształtowanie swojego życia zawodowego i osobistego.

3. Rozwój osobisty

   Rozwój osobisty polega na nieustannym dążeniu do doskonalenia swoich umiejętności i poszerzania wiedzy. Osoby, które czują, że się rozwijają, są bardziej otwarte na nowe wyzwania i chętniej angażują się w działania, które prowadzą do ich wzrostu. Ten element dobrostanu sprawia, że jednostka dostrzega postęp w swoim życiu i czuje się spełniona. Rozwój osobisty to klucz do długoterminowego poczucia satysfakcji.

4. Pozytywne relacje z innymi

   Pozytywne relacje z innymi ludźmi są fundamentem emocjonalnego dobrostanu. Wzajemne wsparcie, bliskość i zrozumienie budują poczucie przynależności oraz dają emocjonalne bezpieczeństwo. Osoby z rozwiniętymi relacjami międzyludzkimi czują się bardziej zintegrowane z otoczeniem, co sprzyja ich szczęściu i stabilności psychicznej. Budowanie zdrowych relacji wpływa na ogólną jakość życia.

5. Cel w życiu

   Posiadanie celu w życiu nadaje kierunek działaniom i daje poczucie sensu. Osoby, które wyznaczyły sobie cel, są bardziej zmotywowane i zaangażowane w swoje działania, ponieważ dostrzegają w nich głębszy sens. Cel może dotyczyć różnych sfer życia – od zawodowych ambicji po relacje rodzinne. To właśnie jasna wizja przyszłości sprawia, że człowiek czuje się spełniony.

6. Akceptacja siebie

   Akceptacja siebie to zdolność do realistycznego spojrzenia na swoje mocne i słabe strony, bez nadmiernej krytyki. Osoby, które akceptują siebie, potrafią pogodzić się ze swoimi niedoskonałościami i koncentrują się na rozwoju, a nie na porównywaniu się z innymi. Taka postawa prowadzi do wewnętrznego spokoju i równowagi emocjonalnej. Akceptacja siebie pozwala budować pozytywne podejście do życia i wzmacnia poczucie wartości.

Wellbeing pracowników a zaburzenia psychiczne

Przyglądając się sześciu powyższym elementom dobrostanu, można dojść do wniosku, że każdy samodzielnie powinien zadbać o własny wellbeing. Dlaczego więc w przestrzeni publicznej tyle mówi się, że pracodawcy powinni dbać o dobrostan swoich pracowników?

Wypalenie zawodowe to tylko wierzchołek góry lodowej, bo chroniczny stres może prowadzić do poważnych zaburzeń psychicznych, z depresją na czele. Tak więc dbanie o dobrostan pracowników zwiększa prawdopodobieństwo, że nie dotkną ich poważne zaburzenia psychiczne, takie jak te niżej opisane.

1. Depresja

   Depresja to zaburzenie psychiczne, które dotyka coraz większą liczbę pracowników na całym świecie. Charakteryzuje się nie tylko uczuciem głębokiego smutku, ale również brakiem zainteresowania codziennymi aktywnościami, które wcześniej przynosiły satysfakcję. W środowisku pracy depresja może objawiać się izolowaniem od zespołu, spadkiem produktywności oraz trudnościami w podejmowaniu decyzji. W dłuższej perspektywie brak leczenia depresji może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych.

   Symptomy depresji:

   • Trwałe uczucie smutku i beznadziei.
   • Utrata zainteresowania dotychczasowymi pasjami.
   • Zaburzenia snu, takie jak bezsenność lub nadmierna senność.
   • Brak energii i ogólne poczucie wyczerpania.
2. Zaburzenia lękowe

   Zaburzenia lękowe często rozwijają się u pracowników, którzy są nieustannie narażeni na nadmierny stres i presję, a także na obawy związane z niesprostaniem oczekiwaniom. Objawiają się ciągłym niepokojem, natrętnymi myślami oraz trudnościami w relacjach z innymi. W pracy zaburzenia lękowe mogą prowadzić do unikania trudnych zadań, izolowania się oraz spadku pewności siebie. Długotrwały stan lęku wpływa nie tylko na psychikę, ale również na fizyczne zdrowie, prowadząc do wyczerpania.

   Symptomy zaburzeń lękowych:

   • Utrzymujący się lęk lub niepokój.
   • Szybkie bicie serca i trudności z oddychaniem.
   • Problemy z koncentracją i pamięcią.
   • Nadmierne pocenie się i napięcie mięśni.
3. Zaburzenia snu

   Niewystarczający lub przerywany sen może być zarówno przyczyną, jak i skutkiem problemów związanych z niezadowoleniem w pracy. Pracownicy narażeni na duże obciążenie obowiązkami często cierpią na bezsenność, co prowadzi do chronicznego zmęczenia. W dłuższej perspektywie brak odpowiedniego odpoczynku wpływa na zdolność do koncentracji, osłabienie organizmu i zwiększa ryzyko popełniania błędów. Problemy ze snem są często bagatelizowane, ale mogą prowadzić do poważnych zaburzeń zdrowotnych – na przykład do depresji.

   Symptomy zaburzeń snu:

   • Trudności w zasypianiu lub przerywany sen.
   • Wczesne budzenie się i problemy z ponownym zaśnięciem.
   • Stałe uczucie zmęczenia mimo przespania nocy.
   • Spadek koncentracji i drażliwość w ciągu dnia.
4. Problemy somatyczne

   Problemy somatyczne to fizyczne objawy, które mają swoje źródło w przewlekłym stresie i przeciążeniu emocjonalnym. Należą do nich między innymi bóle głowy, napięcia mięśniowe, problemy z układem trawiennym czy bóle pleców. Pracownicy doświadczający takich dolegliwości mogą nie zdawać sobie sprawy, że ich źródłem są problemy natury psychicznej. Często objawy te nie ustępują mimo leczenia farmakologicznego, ponieważ nie są leczone przyczyny emocjonalne.

   Symptomy problemów somatycznych:

   • Przewlekłe bóle głowy i migreny.
   • Bóle żołądka i problemy z trawieniem.
   • Bóle mięśni i napięcie w plecach.
   • Ogólne poczucie wyczerpania i osłabienia.

Zaburzenia psychiczne – to nie moja sprawa. Serio?

Być może myślisz, że zaburzenia nastroju czy wręcz zaburzenia psychiczne nie dotyczą Twoich pracowników, bo przecież wszystko jest w porządku – nie spóźniają się, pracują, a nawet się uśmiechają. Niestety, jest szansa, że jesteś w błędzie. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) depresja już teraz stanowi jeden z najpoważniejszych problemów zdrowotnych na świecie.

Depresja dotyka ludzi niezależnie od wieku, płci czy statusu społecznego, a współczesne wyzwania, takie jak kryzysy gospodarcze, terroryzm czy pandemia, pogłębiają ten problem. Według WHO aż 22% osób, które w ciągu ostatnich 10 lat doświadczyły wojny lub konfliktu zbrojnego, cierpi na depresję. Co roku ponad 700 tysięcy osób na świecie popełnia samobójstwo, przy czym w grupie wiekowej 15-29 lat jest to aż czwarta najczęstsza przyczyna śmierci.

Dodatkowo w Polsce w 2021 roku odnotowano wzrost liczby prób samobójczych o prawie jedną piątą, a w 2022 roku liczba prób wśród dzieci i nastolatków wyniosła 2031, z czego 150 zakończyło się zgonem.

Dbanie o wellbeing pracowników się opłaca

Dla jednych firm możliwość zapobiegania takim problemom jak wypalenie zawodowe czy depresja wśród pracowników jest wystarczającym powodem, aby wdrożyć działania wellbeingowe. Dla innych samo zapobieganie może nie być jednak wystarczającym argumentem. Co wówczas? Spójrzmy na wyniki badania przeprowadzonego w Kanadzie przez Deloitte, które mogą stanowić pewnego rodzaju punkt odniesienia, ukazując, że inwestycje w zdrowie psychiczne pracowników przynoszą korzyści finansowe.

Problemy zdrowia psychicznego odpowiadają w Kanadzie za 30-40% krótkoterminowych roszczeń o świadczenia niezdolności do pracy oraz za 30% roszczeń długoterminowych. Przekłada się to na straty produktywności, które rocznie kosztują kanadyjskie firmy około 6,3 miliarda dolarów kanadyjskich.

Stąd wprowadzenie programów wsparcia psychicznego przyczynia się do redukcji nieobecności oraz obniżenia kosztów związanych z niezdolnością do pracy, co bezpośrednio wpływa na wyniki finansowe firm. Przykładem jest organizacja Bell Canada, która dzięki wdrożeniu programów powrotu do pracy oraz szkoleń z zakresu zdrowia psychicznego osiągnęła zwrot z inwestycji na poziomie 4,10 CAD za każdego zainwestowanego dolara. Inicjatywa ta nie tylko poprawiła zdrowie pracowników, ale również znacząco zmniejszyła wydatki związane z absencjami.

Wellbeing dobry dla pracodawcy

Czy wskazane powyżej korzyści to jedyne benefity odczuwane przez pracodawców, którzy dbają o wellbeing swoich pracowników? Oczywiście, że nie. Firmy, które inwestują w wellbeing, zauważają szereg dodatkowych korzyści, które wykraczają poza kwestie zdrowotne czy finansowe. Inwestycje w programy wellbeingowe przynoszą wymierne rezultaty także w postaci zwiększonej produktywności, redukcji absencji oraz mniejszych kosztów związanych z rotacją personelu.

Korzyści z dbania o wellbeing pracowników:

• 63% pracodawców oferujących programy wellbeingowe zauważa poprawę stabilności finansowej i wzrost firmy.
• Firmy z efektywnymi programami zdrowia i wellbeingu osiągają o 40% lepsze wyniki finansowe niż firmy bez takich programów.
• Każdy dolar zainwestowany w programy wellbeing generuje średnio zwrot w wysokości od 1,50 do 3 dolarów w ciągu 2-9 lat.
• Koszty absencji pracowników spadają o 5,82 dolarów za każdego pracownika uczestniczącego w programie.
• 60% firm, które wdrożyły programy wellbeing, zauważyło spadek kosztów opieki zdrowotnej.
• Firmy z efektywnymi programami zdrowotnymi generują o 11% wyższe przychody na pracownika.
• Programy wellbeingowe pomagają obniżyć liczbę dni nieobecnych o 1,8 dnia rocznie na pracownika.
• 91% pracowników w firmach, w których kierownictwo wspiera wellbeing, deklaruje większą motywację do pracy.
• Pracownicy firm dbających o wellbeing są o 89% bardziej skłonni polecać swoje miejsce pracy innym.

Raport „Kondycja psychiczna polskich pracowników”

No dobrze, ale jak jest z wellbeingiem pracowników w polskich firmach? Czy polscy pracownicy czują się usatysfakcjonowani i zmotywowani do pracy? A może jest wręcz przeciwnie – ich zapał do wykonywania zawodowych obowiązków regularnie spada, bo na głowie mają zupełnie co innego: stany lękowe, depresję i zaburzenia snu?

Z raportu „Kondycja psychiczna polskich pracowników” przygotowanego przez Wellbee we współpracy z ICAN Institute wynika, że wellbeing w polskich firmach wymaga zdecydowanej poprawy. Raport ten opiera się na badaniach, obejmujących wywiady pogłębione z ekspertami oraz wywiady ilościowe z pracownikami i menedżerami. W badaniu jakościowym przeprowadzono 12 wywiadów z ekspertami, takimi jak trenerzy, konsultanci i szefowie HR. Natomiast badanie ilościowe z pracownikami obejmowało 1000 wywiadów online z reprezentatywną próbą dorosłych Polaków, pracujących w firmach zatrudniających powyżej 50 osób. W części dotyczącej menedżerów 300 osób odpowiadało na pytania w wywiadach telefonicznych lub online, przy czym połowa z nich reprezentowała firmy zatrudniające powyżej 250 pracowników.

Czy wynagrodzenie wpływa na wellbeing?

W rozmaitych badaniach i raportach na temat satysfakcji z pracy mówi się o jednym – o wynagrodzeniach. Nie inaczej jest w przypadku publikacji wydanej przez Wellbee, która jednoznacznie wskazuje, że wynagrodzenie to jeden z najważniejszych czynników wpływających na efektywność pracowników. Aż 83% zatrudnionych twierdzi, że ich wydajność bezpośrednio zależy od poziomu wynagrodzenia, co znajduje potwierdzenie u 96% pracodawców. W firmach zatrudniających od 50 do 250 osób 85% pracowników uznaje wynagrodzenie za decydujący czynnik, a w większych organizacjach (powyżej 250 osób) wpływ ten dostrzega 81% osób.

Jednak wynagrodzenie to nie wszystko. Obniżony nastrój jest kolejnym czynnikiem, który ma znaczący wpływ na wydajność w pracy.

Atmosfera w pracy również odgrywa istotną rolę. Aż 80% badanych pracowników twierdzi, że negatywne relacje w zespole obniżają ich motywację, a 99% pracodawców przyznaje, że dobra atmosfera sprzyja wyższej efektywności. W mniejszych firmach (50-250 pracowników) wpływ relacji w zespole dostrzega zarówno 80% pracowników, jak i 99% pracodawców. Podobne proporcje występują w większych organizacjach, gdzie 80% pracowników i 100% pracodawców podziela ten pogląd.

Trudności finansowe to kolejny istotny czynnik, który dotyka 76% pracowników i negatywnie wpływa na ich efektywność. W mniejszych firmach problem ten dotyczy 75% zatrudnionych, natomiast w większych odsetek wzrasta do 78%. Pracodawcy również dostrzegają znaczenie tego aspektu – 98% w mniejszych firmach i 100% w większych firmach uważa go za istotny.

Dobrostan pracowników – spadł czy urósł?

Jedną z najbardziej niepokojących informacji jest to, że w ciągu trzech ostatnich lat dobrostan psychiczny pracowników w Polsce uległ znacznemu pogorszeniu. Z badań wynika, że aż 61% pracowników odczuwa spadek swojej kondycji psychicznej w tym okresie. W grupie kierowników odsetek ten wynosi 62%, a wśród ekspertów nawet 67%. Z kolei pracownicy fizyczni raportują pogorszenie dobrostanu na poziomie 54%.

Na szczególną uwagę zasługuje również fakt, że pogorszenie kondycji psychicznej zauważyło 68% kobiet, w porównaniu do 52% mężczyzn. Pogorszenie dobrostanu psychicznego zauważalne jest również w różnych przedziałach wiekowych – odsetek osób w wieku 36-45 lat, które doświadczyły tego problemu, wynosi aż 63%, a w grupie wiekowej 46-55 lat – 62%. Warto podkreślić, że pogorszenie zdrowia psychicznego pracowników zauważa również 97% pracodawców.

„Jest mi po prostu źle” – jak często?

Kolejnym niepokojącym zjawiskiem, jakie zaobserwowano w raporcie „Kondycja psychiczna polskich pracowników”, jest to, że pracownicy w Polsce często mierzą się z negatywnymi stanami emocjonalnymi. 37% z nich przyznaje, że codzienne aktywności przestają sprawiać im przyjemność „w ciągu kilku dni”, 11% doświadcza tego „ponad połowę dni”, a 9% niemal codziennie.

Podobne dane dotyczą odczuwania smutku, bezsilności i przygnębienia – 38% pracowników wskazuje, że odczuwa te stany „w ciągu kilku dni”, 12% „ponad połowę dni”, a 10% niemal codziennie.

Niepokojące są również dane dotyczące zamartwiania się i braku kontroli nad własnymi emocjami. 36% pracowników martwi się „w ciągu kilku dni”, 13% przyznaje, że te stany trwają „ponad połowę dni”, a 13% doświadcza ich niemal codziennie.

Odczuwanie niepokoju związanego z przyszłością to kolejny problem Polaków – 44% pracowników przyznaje, że doświadcza go „w ciągu kilku dni”, 14% „ponad połowę dni”, a 14% niemal codziennie.

Czy polscy pracownicy chodzą do psychologa?

Jeśli wiemy już, że wellbeing pracowników w Polsce kuleje, bo ci często borykają się z trudnymi emocjami, to należy zadać sobie jeszcze jedno pytanie. Czy Polacy sięgają po pomoc specjalistów? Z raportu przygotowanego przez Wellbee wynika, że tylko 18% pracowników skorzystało ze wsparcia psychologicznego w ciągu ostatniego roku, a zdecydowana większość – 82% – nie podjęła takiego kroku. Dane te sugerują, że pomoc psychologiczna, choć potrzebna, wciąż nie jest powszechnie wykorzystywana przez pracowników, mimo rosnących wyzwań emocjonalnych.

Częstotliwość korzystania z pomocy różni się w zależności od stanowiska. Kierownicy częściej sięgają po wsparcie – 23% z nich skorzystało z pomocy, w porównaniu do 16% ekspertów i pracowników fizycznych. Różnice widoczne są także w zależności od wielkości firmy. W większych przedsiębiorstwach (250+ pracowników) po wsparcie psychologiczne sięgnęło 19% pracowników, natomiast w mniejszych firmach (50-250 pracowników) ten odsetek wynosi 16%.

Patrząc na różnice wiekowe, najmłodsza grupa pracowników (18-25 lat) korzystała z pomocy najrzadziej – jedynie 16% zgłosiło się do specjalisty. Wraz z wiekiem ta liczba wzrasta – w grupie 36-45 lat po pomoc sięgnęło 21% pracowników. Mimo to, w starszych grupach wiekowych, takich jak osoby między 46 a 55 rokiem życia, tylko 13% zdecydowało się na wsparcie.

Z czego wynikają te różnice? Przypuszczać można, że chodzi przede wszystkim o świadomość, obawy przed wizytą u psychologa i dostępność do specjalistów. Na przykład większe firmy mogą oferować lepszy dostęp do usług wellbeingowych niż małe podmioty.

Wellbeing jako benefit – tego chcą pracownicy

Interesujące jest to, że pomimo tak niewielkiego odsetka pracowników w Polsce, którzy w ostatnim roku sięgnęli po pomoc psychologa, duża ich część byłaby zainteresowana skorzystaniem z różnego rodzaju benefitów wpływających na wellbeing.

Badania pokazują, że 78% pracowników byłoby zainteresowanych programami rozwoju osobistego, które mogą pomóc w budowaniu lepszej równowagi psychicznej. Programy te cieszą się największym zainteresowaniem wśród ekspertów (83%) i kierowników (82%), podczas gdy wśród pracowników fizycznych zainteresowanie jest nieco niższe, ale nadal znaczące – 70%.

W kwestii wsparcia psychoterapeutycznego 62% pracowników wyraża chęć skorzystania z takiego benefitu. Zainteresowanie jest wyższe wśród ekspertów (64%) i kierowników (63%), natomiast wśród pracowników fizycznych wynosi ono 60%. Widać też różnice między firmami – w większych przedsiębiorstwach (250+ pracowników) 64% pracowników chciałoby mieć dostęp do wsparcia psychoterapeutycznego, natomiast w mniejszych firmach (50-250 pracowników) ten odsetek wynosi 61%.

Psychoedukacja również znajduje się na liście pożądanych benefitów. 60% pracowników wyraziło zainteresowanie udziałem w programach edukacyjnych dotyczących zdrowia psychicznego. W grupie kierowników zainteresowanie tym rodzajem wsparcia wynosi 67%, a wśród ekspertów 65%. Z kolei pracownicy fizyczni wykazują mniejsze zainteresowanie – 51% z nich chciałoby uczestniczyć w takich programach, co może wynikać z innej percepcji potrzeb związanych ze zdrowiem psychicznym.

Wellbeing pracowników w praktyce. Pięć przykładów

Teoria teorią. Spójrzmy teraz na przykłady działań, jakie firmy na całym świecie podejmują, aby poprawić wellbeing pracowników. Firmy te wdrażają różnorodne programy, które mają na celu wsparcie zdrowia psychicznego i fizycznego swoich zespołów. Poniżej przedstawiamy pięć przykładów działań wellbeingowych podejmowanych przez globalne organizacje.

1. Monzo

   Monzo, brytyjski startup bankowy, wprowadził szereg inicjatyw wspierających wellbeing pracowników. Firma oferuje pracownikom dostęp do „mental health first aiders”, czyli osób przeszkolonych do udzielania pierwszej pomocy psychologicznej. Oprócz tego Monzo zapewnia zniżki na korzystanie z aplikacji Headspace, która pomaga w medytacji i relaksie. Firma dba także o przestrzeń do otwartej dyskusji o zdrowiu psychicznym, tworząc wewnętrzny kanał na Slacku (komunikator biznesowy), gdzie pracownicy mogą dzielić się swoimi doświadczeniami.

   Monzo wdrożyło również narzędzia wspierające zdrowie psychiczne klientów, co pokazuje, że wellbeing jest głęboko zakorzeniony w kulturze organizacji. Przykładem jest funkcja „Share with Us”, która pozwala klientom zgłaszać trudności wpływające na ich finanse. Te działania pokazują, jak kompleksowo firma podchodzi do kwestii zdrowia psychicznego, angażując zarówno pracowników, jak i klientów.

2. Unilever

   Unilever, globalny gigant w branży FMCG, wdrożył program wspierający zdrowie fizyczne, psychiczne i emocjonalne pracowników. Firma stworzyła Wellbeing Steering Committee, który nadzoruje działania wellbeingowe, w tym warsztaty Thrive, gdzie pracownicy mogą opracować własne plany zdrowotne. Unilever oferuje także aplikację ClickWell, która pozwala monitorować zdrowie i tworzyć indywidualne cele.

   Co więcej, aplikacja ta jest całkowicie bezpieczna, a dane nie są udostępniane menedżerom. Firma zapewnia także elastyczne godziny pracy oraz dostęp do zasobów wspierających zdrowie psychiczne.

3. Zappos

   Amerykańska firma Zappos oferuje swoim pracownikom dostęp do trenerów i coachów. I tak na przykład program coachingowy pomaga pracownikom rozwijać się zarówno w życiu zawodowym, jak i osobistym. Zappos wprowadziło także specjalne dni wolne na zdrowie psychiczne, co pozwala pracownikom zadbać o swój dobrostan.

   Innym działaniem Zappos jest program „Strum for the Sole”, który umożliwia pracownikom naukę gry na gitarze w biurze. Firma zorganizowała specjalny pokój muzyczny, gdzie pracownicy mogą się odprężyć i rozwijać swoje pasje. To innowacyjne podejście do wellbeing, które łączy twórczość z dbaniem o zdrowie psychiczne.

4. NIKE

   NIKE wdraża szeroki zakres działań wellbeingowych, obejmujących zarówno zdrowie psychiczne, jak i fizyczne. Firma oferuje pracownikom i ich rodzinom 20 darmowych sesji terapeutycznych rocznie. Dodatkowo NIKE promuje aktywność fizyczną, zapewniając darmowy dostęp do centrów sportowych oraz organizując programy profilaktyki zdrowotnej.

   Firma zachęca również do elastycznego podejścia do pracy, oferując dni wolne na regenerację, takie jak „Well-Being Week”. NIKE stawia na kompleksowe podejście do zdrowia, łącząc działania na rzecz zdrowia psychicznego i fizycznego z polityką wspierania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym.

5. Atlassian

   Atlassian, australijska firma technologiczna, wprowadziła programy wsparcia zdrowia psychicznego, które obejmują sesje medytacyjne oraz coaching. Firma oferuje także elastyczne godziny pracy, co pozwala pracownikom lepiej zarządzać czasem i równoważyć życie prywatne z zawodowym. Atlassian wdrożyło również kursy parentingowe, wspierające pracowników w radzeniu sobie z obowiązkami rodzinnymi.

   Firma stawia na rozwój pracowników, zapewniając im dostęp do zasobów zdrowotnych oraz oferując refundację kosztów związanych z aktywnością fizyczną. Atlassian promuje także zaangażowanie społeczne, dając pracownikom czas wolny na działalność charytatywną i działania na rzecz społeczności.

Jak dbać o wellbeing pracowników?

Teraz kolej na Ciebie. Co możesz zrobić, żeby poprawić wellbeing pracowników? Wprowadzenie odpowiednich działań nie tylko wpłynie na zdrowie psychiczne i fizyczne zespołu, ale także przyczyni się do wzrostu zaangażowania oraz efektywności pracy. Poniżej przedstawiamy pięć konkretnych kroków, które mogą pomóc w budowaniu środowiska sprzyjającego dobremu samopoczuciu pracowników.

1. Edukowanie pracowników

   Pierwszym krokiem w budowaniu zdrowego miejsca pracy jest edukacja pracowników na temat wellbeingu. Można organizować szkolenia stacjonarne, ale coraz bardziej popularne stają się kursy online, które pracownicy mogą ukończyć w dogodnym dla siebie czasie. Szkolenia powinny obejmować tematy takie jak zarządzanie stresem, zdrowe nawyki oraz techniki relaksacyjne. Dzięki temu pracownicy będą lepiej przygotowani do radzenia sobie z wyzwaniami, które mogą wpłynąć na ich dobrostan.

2. Udostępnienie programów wsparcia psychologicznego

   Ważnym elementem poprawy wellbeingu jest udostępnienie pracownikom programów wsparcia psychologicznego. Oferowanie sesji z psychologami lub terapeutami, zarówno stacjonarnie, jak i online, pomoże pracownikom lepiej radzić sobie z problemami emocjonalnymi. Warto również rozważyć dopłaty do sesji terapeutycznych, co zmniejszy finansową barierę w korzystaniu z profesjonalnej pomocy. Pracownicy, którzy mają łatwy dostęp do wsparcia psychologicznego, są bardziej skłonni do korzystania z pomocy w odpowiednim momencie, zanim problemy się pogłębią.

3. Udostępnienie aplikacji wellbeingowych

   Kolejnym krokiem jest udostępnienie pracownikom aplikacji wellbeingowych, które wspierają zdrowie psychiczne i fizyczne. Aplikacje tego typu oferują narzędzia do medytacji, śledzenia nawyków zdrowotnych oraz monitorowania nastroju. Mogą one być przydatne dla pracowników, którzy szukają prostych, codziennych sposobów na dbanie o siebie. Korzystanie z takich aplikacji pozwala pracownikom na samodzielne monitorowanie swojego stanu zdrowia i lepsze zrozumienie własnych potrzeb, co pomaga zapobiegać problemom związanym z długotrwałym stresem.

4. Monitorowanie i zwalczanie działań mobbingowych

   Aby zapewnić zdrowe środowisko pracy, istotne jest regularne monitorowanie i zwalczanie wszelkich form mobbingu. Pracodawcy powinni wprowadzić jasne procedury zgłaszania incydentów, takie jak anonimowe ankiety lub skrzynki na uwagi. Ważne jest również przeprowadzanie regularnych szkoleń na temat przeciwdziałania mobbingowi, aby zwiększyć świadomość pracowników na temat tego, czym mobbing jest i jak można go rozpoznać. Organizacja może także powołać zespół ds. etyki, który zajmuje się rozwiązywaniem zgłaszanych problemów w sposób dyskretny i efektywny.

5. Budowanie kultury organizacyjnej opartej na wzajemnym szacunku

   Ostatnim, ale równie ważnym krokiem, jest budowanie kultury organizacyjnej, która opiera się na wzajemnym szacunku. Pracownicy powinni czuć, że ich wkład jest doceniany, a ich opinie są brane pod uwagę. Wprowadzenie polityki otwartych drzwi, regularne spotkania z pracownikami oraz tworzenie przestrzeni do dialogu sprzyja budowaniu zaufania i pozytywnych relacji. W efekcie zespół będzie bardziej zmotywowany i zaangażowany w realizację celów firmy.

4 aplikacje, z którymi zadbasz o wellbeing

Wspomnieliśmy wcześniej o aplikacjach do wellbeingu. Dzięki nim pracodawcy mogą łatwiej monitorować potrzeby swoich zespołów, a pracownicy mają dostęp do szerokiego wachlarza narzędzi poprawiających ich samopoczucie. Oto cztery aplikacje, które pomagają firmom wprowadzać programy wellbeingowe do swoich organizacji.

1. Worksmile

   Worksmile to platforma, która integruje różne aspekty dbania o wellbeing pracowników, łącząc zdrowie z motywacją do działania. Aplikacja oferuje pracownikom dostęp do benefitów, takich jak prywatna opieka medyczna, karnety sportowe czy zniżki na posiłki. Co więcej, platforma wprowadza elementy grywalizacji, które motywują pracowników do zdobywania punktów za zdrowe nawyki, takie jak regularne ćwiczenia. Worksmile ułatwia także komunikację w firmie, pozwalając zespołom na lepsze zrozumienie i wspieranie swoich potrzeb.

2. Hearme

   Hearme zapewnia pracownikom możliwość szybkiego skontaktowania się z psychologiem lub terapeutą, zarówno za pomocą czatu, jak i rozmowy głosowej. Aplikacja jest szczególnie przydatna w sytuacjach, kiedy pracownik potrzebuje natychmiastowego wsparcia emocjonalnego. Dzięki anonimowości i łatwości dostępu, Hearme pomaga pracownikom w radzeniu sobie z codziennym stresem. Oprócz indywidualnych konsultacji, aplikacja oferuje również warsztaty i webinary dotyczące zdrowia psychicznego, które są dostosowane do potrzeb firm.

3. Activy

   Activy to aplikacja, która zachęca pracowników do regularnej aktywności fizycznej poprzez udział w wyzwaniach sportowych. Pracownicy mogą rywalizować ze sobą w takich dyscyplinach jak bieganie, jazda na rowerze czy spacery, zbierając punkty i zdobywając nagrody. Activy łączy zdrowy styl życia z integracją zespołów, co sprzyja budowaniu pozytywnych relacji między współpracownikami. Dodatkowym atutem aplikacji jest możliwość organizowania wyzwań charytatywnych, co daje pracownikom dodatkową motywację do działania.

4. Wellbee

   Wellbee to platforma, która oferuje pracownikom dostęp do profesjonalnej terapii online, wspierając ich w radzeniu sobie z problemami emocjonalnymi. Aplikacja umożliwia pracownikom wybór terapeuty i dostosowanie programu wsparcia do ich indywidualnych potrzeb. Wellbee oferuje również materiały edukacyjne dotyczące zdrowia psychicznego, co pozwala na rozwijanie umiejętności radzenia sobie ze stresem. Dzięki takiemu wsparciu pracownicy mogą lepiej zadbać o swoje zdrowie psychiczne, a pracodawcy mają pewność, że oferują kompleksową pomoc.

Czy aplikacje do wellbeingu działają?

Być może teraz zastanawiasz się, czy udostępnianie pracownikom takich aplikacji ma w ogóle sens? To słuszne pytanie, ponieważ pojawia się ryzyko, że cyfrowe rozwiązania nie zawsze przynoszą oczekiwane rezultaty, szczególnie w kontekście zdrowia psychicznego. Badania przeprowadzone przez University of Exeter wskazują jednak, że aplikacje wellbeingowe oparte na terapii poznawczo-behawioralnej (CBT) mogą przynieść wymierne korzyści. W szczególności mogą być one skuteczne w prewencji depresji, zwłaszcza w grupach wysokiego ryzyka.

Badanie zrealizowane przez zespół University of Exeter objęło szeroką grupę młodych osób z kilku europejskich krajów, które zostały podzielone na uczestników skupionych na zapobieganiu depresji i tych promujących ogólny wellbeing. Wyniki pokazały, że osoby korzystające z aplikacji opartej na CBT zanotowały znaczący spadek objawów depresji. Co więcej, uczestnicy zgłaszali także poprawę w codziennym funkcjonowaniu, zarówno w kontekście społecznym, jak i zawodowym. Wykorzystanie tych narzędzi okazało się więc pomocne, szczególnie dla tych, którzy wcześniej zmagali się z problemami emocjonalnymi.

Warto zauważyć, że aplikacje te były najbardziej skuteczne u osób z podwyższonym ryzykiem wystąpienia depresji. Użytkownicy, którzy regularnie korzystali z narzędzi samopomocowych, zgłaszali większe poczucie kontroli nad swoimi emocjami i mniejsze nasilenie negatywnych objawów. Dla porównania, osoby, które nie korzystały z aplikacji, rzadziej odczuwały podobne korzyści. To pokazuje, że aplikacje mogą stanowić istotny element wsparcia psychicznego, ale najlepiej sprawdzają się u tych, którzy rzeczywiście potrzebują pomocy w codziennym radzeniu sobie z emocjami.

Ważne jest jednak to, aby dostosować te rozwiązania do specyficznych potrzeb użytkowników oraz monitorować ich zaangażowanie, aby osiągnąć najlepsze rezultaty. W efekcie aplikacje te mogą być cennym uzupełnieniem działań na rzecz zdrowia psychicznego w firmach i społecznościach.

Wellbeing po swojemu – pomocne praktyki

Uwaga do pracowników. Jeśli borykasz się z problemami emocjonalnymi, a Twój pracodawca nie oferuje wsparcia psychologicznego, nie wahaj się sięgnąć po pomoc specjalistów. Jednocześnie możesz samodzielnie zadbać o swój dobrostan, wprowadzając w życie proste nawyki, które mogą poprawić Twoje samopoczucie i zredukować stres. Wśród takich praktyk znajdziesz medytację, techniki oddechowe oraz praktykę wdzięczności – każda z tych metod wspiera wellbeing na swój sposób.

1. Medytacja

   Medytacja polega na skupieniu się na chwili obecnej i obserwowaniu własnych myśli bez oceniania ich. Ważne jest zrozumienie, że pojawianie się myśli podczas medytacji jest zupełnie naturalne – istotne jest ich świadome zauważanie i łagodne powracanie do oddechu. Można to ćwiczyć przez kilka minut dziennie, zaczynając od prostych sesji, na przykład 5-10 minut. Dla osób, które dopiero zaczynają swoją przygodę z medytacją, pomocne są aplikacje z medytacjami prowadzonymi przez nagrania audio, takie jak Calm czy Headspace, lub polski kanał na YouTubie – Chodź na słówko.

   Regularne medytowanie przynosi wymierne korzyści, poprawiając koncentrację oraz łagodząc objawy stresu. Najlepiej medytować w cichym miejscu, gdzie można skupić się na oddechu i dźwiękach otoczenia. Możesz praktykować medytację zarówno rano, aby dobrze zacząć dzień, jak i wieczorem, aby się wyciszyć. Tego rodzaju praktyki pomagają w rozwijaniu większej równowagi emocjonalnej i wzmocnieniu ogólnego poczucia wellbeingu.

2. Metoda oddechowa Butejki

   Metoda Butejki to technika, która polega na nauce spokojnego, kontrolowanego oddychania przez nos, co poprawia zdolność organizmu do radzenia sobie ze stresem. Zacznij od płytkiego oddychania, delikatnie wciągając powietrze nosem, a następnie wydychając je w sposób równomierny. Ważne, aby oddechy były spokojne i nieforsowne – celem jest wyregulowanie pracy układu oddechowego. Metoda ta jest stosowana między innymi w leczeniu astmy i innych problemów oddechowych, ale również skutecznie redukuje stres.

   Technika ta pomaga zrelaksować się w stresujących momentach, takich jak ważne spotkania czy napięte sytuacje w pracy. Wystarczy kilka minut dziennie, aby zauważyć poprawę w oddychaniu i lepsze zarządzanie emocjami. Praktykowanie metody Butejki wspiera wellbeing, ponieważ pomaga w redukcji napięcia w ciele i uspokojeniu myśli. Wprowadzenie tej techniki do codziennej rutyny to skuteczny sposób na wyciszenie.

3. Technika oddechowa „box breathing”

   Box breathing, znany także jako oddech pudełkowy, to metoda, która polega na wykonywaniu wdechu, zatrzymaniu powietrza, wydechu i ponownym zatrzymaniu – każda faza trwa po 4 sekundy. Usiądź w wygodnej pozycji, zamknij oczy i skoncentruj się na oddechu, powoli licząc do czterech przy każdej sekwencji. Ta prosta technika pomaga wyciszyć ciało i umysł, a także zwiększa poczucie kontroli nad emocjami. Box breathing jest szczególnie skuteczny w momentach napięcia, na przykład przed ważnymi wydarzeniami.

   Oddech pudełkowy jest praktyką często stosowaną przez osoby pracujące w stresujących zawodach, takich jak piloci czy lekarze, a także przez sportowców. Dzięki swojej prostocie można ją zastosować w dowolnym momencie dnia, nawet podczas krótkiej przerwy w pracy. Technika ta nie tylko wspiera wellbeing, ale także pomaga zwiększyć koncentrację i wyciszyć układ nerwowy. Regularne ćwiczenia box breathing pomagają lepiej radzić sobie z napięciem emocjonalnym.

4. Praktyka wdzięczności

   Praktyka wdzięczności polega na regularnym zauważaniu rzeczy, za które jesteśmy wdzięczni – może to być drobne wydarzenie z dnia codziennego lub coś większego. Aby zacząć, poświęć kilka minut dziennie, zapisując trzy rzeczy, za które jesteś wdzięczny. To proste ćwiczenie pomaga przekierować uwagę z negatywnych myśli na pozytywne aspekty życia, co wpływa na lepsze samopoczucie. Regularne praktykowanie wdzięczności może pomóc w poprawie nastroju i zwiększeniu satysfakcji z życia.

   Wdzięczność wspiera wellbeing, ponieważ zmienia sposób, w jaki patrzymy na codzienne wyzwania. Kiedy regularnie zauważasz dobre rzeczy, łatwiej radzisz sobie z trudnościami i stresującymi sytuacjami. Możesz prowadzić dziennik wdzięczności, zapisując w nim codzienne myśli, albo po prostu zastanawiać się nad tym, co poszło dobrze, podczas wieczornego relaksu. Ta praktyka jest łatwa do wdrożenia i już po kilku tygodniach przynosi widoczne efekty.