Wynagrodzenia specjalistów rosną… ale czy wystarczająco szybko?

Agencja rekrutacyjna Antal przyjrzała się średnim wynagrodzeniom na specjalistycznych stanowiskach w Polsce i wydała „Raport Płacowy 2024”. Publikacja przedstawia wynagrodzenia na różnych stanowiskach specjalistycznych i menedżerskich, uwzględniając średnie płace miesięczne brutto oraz ich zmienność w zależności od branży. Raport analizuje także różnice w płacach wynikające z doświadczenia, wykształcenia i innych czynników demograficznych. Oprócz aktualnych danych o pensjach raport wskazuje na możliwe zmiany i trendy, które mogą wpłynąć na rynek pracy.

Przygotowując raport, jego autorzy zebrali dane od 4 952 uczestników procesów rekrutacyjnych z drugiego półrocza 2023 i pierwszego półrocza 2024 roku. Poniżej przedstawiamy najważniejsze wnioski z tej publikacji.

Średnie wynagrodzenie w Polsce

Nie ulega wątpliwości, że wynagrodzenie jest dla pracowników najistotniejszym czynnikiem decydującym o podjęciu zatrudnienia w danej firmie. Tak przynajmniej wynika z danych zebranych przez ADP Research Institute. Ludzie na całym świecie wskazują właśnie wynagrodzenie jako fundamentalny aspekt swojego zatrudnienia, a aż 55% respondentów umieściło je wśród trzech najważniejszych atrybutów pracy. Niemniej ponad 40% przebadanych osób wyraziło niezadowolenie z aktualnie otrzymywanego wynagrodzenia, co pokazuje, że oczekiwania w tej kwestii nie są w pełni spełniane.

Wiedząc, że pensja jest tak istotna dla pracowników, przyjrzyjmy się więc wysokości średniego wynagrodzenia w Polsce. Otóż średnie wynagrodzenie, zwane również przeciętnym wynagrodzeniem, to wartość obliczana jako suma wszystkich wynagrodzeń podzielona przez liczbę zatrudnionych pracowników. Główny Urząd Statystyczny regularnie publikuje dane na temat średniego wynagrodzenia w Polsce, które uwzględniają wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw. Nie inaczej było w tym roku.

I tak w pierwszym kwartale 2024 roku przeciętne wynagrodzenie w Polsce wyniosło 8 147,38 złotych. Dla porównania, w czwartym kwartale 2023 roku wynosiło ono 7 540,36 złotych, natomiast w trzecim kwartale tego samego roku 7 194,95 złotych. W drugim kwartale 2023 roku średnia płaca kształtowała się na poziomie 7 005,76 złotych, a w pierwszym kwartale 2023 roku osiągnęła pułap 7 124,26 złotych. Przyglądając się danym z pierwszego kwartału 2024 roku i zestawiając je z analogicznym okresem roku poprzedniego, możemy zaobserwować znaczący wzrost wynoszący 14,36%.

Średnie wynagrodzenia specjalistów

Ponadto przegląd przeciętnych pensji w różnych branżach dostarcza nam interesujących informacji na temat zmian w wynagrodzeniach. Okazuje się bowiem, że średnia pensja na specjalistycznych stanowiskach rośnie wolniej niż średnie wynagrodzenie w kraju. Z raportu przygotowanego przez zespół firmy Antal wynika, że wzrost średnich wynagrodzeń w badanych branżach wynosi 8%. Tymczasem średnie wynagrodzenie w Polsce wzrosło o 6,36 punktu procentowego.

Najszybszy wzrost odnotowano w branży inżynierii, gdzie wynagrodzenia wzrosły o 10% – z 10 929 złotych do 11 973 złotych. Administracja zanotowała wzrost o 9% – z 8 518 złotych do 9 308 złotych. W farmacji i sprzęcie medycznym średnie wynagrodzenie wzrosło o 7%, osiągając poziom 15 652 złotych w porównaniu do wcześniejszych 14 637 złotych.

Podobnie było w prawie, gdzie wynagrodzenia zwiększyły się z 14 505 złotych do 15 458 złotych, czyli o 7%. Wynagrodzenia w sprzedaży i marketingu również wzrosły o 7% – z 13 966 złotych do 14 881 złotych. W finansach i rachunkowości zanotowano nieco niższy wzrost, bo z 14 248 złotych do 15 143 złotych, co stanowi zmianę o 6%. W sektorze SSC/BPO wynagrodzenia wzrosły również o 6%, osiągając poziom 11 154 złotych w porównaniu do wcześniejszych 10 517 złotych.

Dużo niższe wzrosty odnotowano w czterech kolejnych branżach. W sektorze bankowości i ubezpieczeń średnie wynagrodzenie wzrosło o 3% – z 13 738 złotych do 14 182 złotych. Logistyka wykazała wzrost z 12 317 złotych do 12 742 złotych, co również oznacza wzrost o 3%. W HR odnotowano wzrost wynagrodzeń o 2% – z 13 455 złotych do 13 720 złotych. Zaskoczeniem może być niski wzrost wynagrodzeń w branży IT, gdzie wynagrodzenia zwiększyły się jedynie o 1% – z 18 996 złotych do 19 259 złotych.

Wynagrodzenia a oferta benefitów pozapłacowych

Mimo że wysokość średniego wynagrodzenia na stanowiskach specjalistycznych wzrosła, autorzy raportu zauważają pewną tendencję. W tym samym czasie pracodawcy zubożyli swoją ofertę benefitów pozapłacowych, zwłaszcza tych najbardziej pożądanych przez pracowników. Na przykład możliwość pracy zdalnej, która wcześniej była jednym z najważniejszych „dodatków”, jest obecnie dostępna dla 37% specjalistów i menedżerów, co oznacza spadek o 23 punkty procentowe.

Co więcej, pracodawcy coraz częściej rezygnują z prywatnej opieki medycznej dla pracowników oraz kart fitness – tu zanotowano spadki odpowiednio o 20 punktów procentowych i 14 punktów procentowych. Zmniejszyła się także liczba oferowanych samochodów służbowych – mowa o 15 punktach procentowych. Dodatkowo liczba benefitów, takich jak dodatkowe premie i bonusy, zmniejszyła się o 4 punkty procentowe, elastyczny czas pracy spadł o 17 punktów procentowych, a dofinansowanie ubezpieczenia na życie zmniejszyło się o 11 punktów procentowych.

Niemniej trzeba zauważyć, że nie wszystkie zmiany są negatywne. Jak się okazuje, coraz więcej pracodawców oferuje pracownikom możliwość pożyczki na preferencyjnych warunkach – wzrost o 6 punktów procentowych – a także dofinansowanie wakacji. Ten ostatni benefit zyskał na znaczeniu o 2 punkty procentowe.

Ile zarabiają specjaliści?

Przyjrzyjmy się teraz nieco bardziej szczegółowo średnim wynagrodzeniom specjalistów w poszczególnych branżach. Antal podaje, że w branży inżynierii specjaliści odnotowali jeden z najwyższych wzrostów wynagrodzeń. Wiemy już, że średnie wynagrodzenie wzrosło tutaj o 10% z 10 929 złotych do 11 973 złotych. Oczywiście nie każdy inżynier tyle zarabia, niektórzy dostają więcej, a inni mniej. Na przykład inżynierowie procesów zarabiają od 9 000 złotych do 14 000 złotych, a kierownicy ds. BHP mogą liczyć na wynagrodzenie w przedziale od 14 000 złotych do 20 000 złotych. Z kolei kierownicy utrzymania ruchu – od 15 000 złotych do 22 000 złotych.

Sektor administracji również może pochwalić się rosnącymi pensjami. Średnia płaca w branży wzrosła z 8 518 złotych do 9 308 złotych, co stanowi wzrost o 9%. Dla przykładu – asystenci działu zarabiają od 6 000 złotych do 8 000 złotych, specjaliści ds. administracji otrzymują wynagrodzenie w przedziale od 8 000 złotych do 10 000 złotych, a kierownicy biura mogą liczyć na zarobki od 12 000 złotych do 15 000 złotych.

Kolejną branżą, która wykazała imponujący wzrost wynagrodzeń, jest farmacja i sprzedaż sprzętu medycznego. Średnia płaca wzrosła tutaj z 14 637 złotych do 15 652 złotych. Przedstawiciele medyczni zarabiają od 8 000 złotych do 12 000 złotych, regionalni kierownicy sprzedaży mogą liczyć na wynagrodzenie od 18 000 złotych do 24 000 złotych, a specjaliści ds. kluczowych klientów od 12 000 złotych do 15 000 złotych.

Z kolei w branży prawnej średnie wynagrodzenie wzrosło z 14 505 złotych do 15 458 złotych, co stanowi wzrost o 7%. I tak młodsi prawnicy zarabiają od 7 000 złotych do 9 500 złotych, prawnicy in-house otrzymują wynagrodzenie w przedziale od 15 000 złotych do 30 000 złotych, a partnerzy w kancelariach mogą liczyć na zarobki w wysokości nawet od 30 000 złotych do 60 000 złotych.

Czy wynagrodzenia będą rosnąć?

A jak będzie w przyszłości, czy wynagrodzenia specjalistów nadal będą rosły? Wygląda na to, że tak. Antal zwraca uwagę, że wyższe pensje w sektorze inżynieryjnym podyktowane są rosnącym zapotrzebowaniem na wysoko wykwalifikowanych pracowników, szczególnie ekspertów w obszarze badań i rozwoju. Do tego motorem napędowym dla wzrostu wynagrodzeń ma być również rosnąca automatyzacja i cyfryzacja.

Jeśli chodzi o administrację, to zdaniem autorów badania ostatnio odnotowane wzrosty wynagrodzeń są pokłosiem podniesienia płacy minimalnej. A czy dalej będą rosnąć? To zależy między innymi od rozwoju technologii biurowych. Jednak nie ulega wątpliwości, że najlepsi w tej branży nadal będą mogli liczyć na wyższe wynagrodzenia niż przeciętne, pod warunkiem że posiądą takie umiejętności jak zdolności adaptacyjne i kompetencje związane z efektywną pracą zespołową.

Według zespołu firmy Antal wzrost o 5-7% średniego wynagrodzenia specjalistów w branży farmaceutycznej wynika z rosnącego zapotrzebowania na usługi zdrowotne oraz intensywnej konkurencji na rynku. Firmy farmaceutyczne inwestują w rozwój produktów i szkolenia, aby przyciągnąć i utrzymać najlepszych specjalistów. Co za tym idzie, autorzy badania spodziewają się, że pensje w tym sektorze nadal będą rosnąć. Podobnie ma być w przypadku ekspertów zajmujących się prawem. Dlaczego?

Otóż zapotrzebowanie na specjalistów świadczących usługi prawne również nieustannie rośnie. A podyktowane jest to głównie zmianami w prawie pracy i prawie podatkowym oraz sytuacją gospodarczą, którą napędzają na przykład liczne fuzje i przejęcia.

Przyszłość wynagrodzeń – transparentność i równość

Nie da się ukryć, że rosnące wynagrodzenia to spore wyzwanie i obciążenie dla pracodawców. Niemniej nie ma przed tym ucieczki. Zwłaszcza że Unia Europejska w najbliższych latach zamierza wcielić w życie dyrektywę wprowadzającą istotne zmiany w polityce wynagrodzeń. Chodzi przede wszystkim o to, że firmy zatrudniające powyżej określonej liczby pracowników będą zobowiązane do regularnego przeprowadzania audytów wynagrodzeń, co w efekcie pozwoli na identyfikację ewentualnych nierówności płacowych, a także przyczyni się do zwiększenia przejrzystości płac w organizacjach.

Zmiany w wysokościach wynagrodzeń będą podyktowane również postępującą automatyzacją, bo, jak wiemy, sztuczna inteligencja znacząco wpływa na rynek pracy, eliminując niektóre profesje. Zawody najbardziej zagrożone przez AI to te, które opierają się na powtarzalnych i rutynowych czynnościach. Dotyczy to w dużej mierze pracy biurowej, produkcji, obsługi klienta, gastronomii i rolnictwa. Pracownicy w tych branżach mogą odczuć negatywne skutki rozwoju technologii, ponieważ sztuczna inteligencja może przejąć wiele zadań wykonywanych przez ludzi. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat, i być może szukasz bezpiecznej przystani do przebranżowienia się, przeczytaj artykuł „Pracujesz w tych zawodach? Szukaj pracy. Tych specjalistów zastąpi AI”.