Przepisy dopuszczają możliwość wypłaty wynagrodzenia za świadczoną pracę w różnej formie, jedną z nich jest ustalenie wynagrodzenia prowizyjnego. Jednak jak się okazuje, problematyczne może być ustalenie, które składniki wynagrodzenia podlegają pod składki ZUS, a które nie. W dzisiejszej publikacji odpowiemy na pytanie, czy od wynagrodzenia prowizyjnego naliczane są składki ZUS.
Jest to jedna z form wynagradzania, która jest powszechnie stosowana w wybranych obszarach zatrudnienia. Może stanowić jeden ze składników wynagrodzenia lub będzie jedynym składnikiem wynagrodzenia, zależy to od uzgodnienia pomiędzy stronami. Powszechnie wynagrodzenie prowizyjne jest naliczane w branżach handlowych i usługowych typu:
- ubezpieczenia,
- finanse,
- akwizycja,
- nieruchomości,
- handel.
Wynagrodzenie prowizyjne najczęściej jest liczone procentowo od obrotu, ilości przeprowadzonych transakcji, podpisanych umów. Regulacje na temat zasad wypłaty wynagrodzenia prowizyjnego w sektorze prywatnym będą uregulowane w wewnętrznych przepisach dotyczących wynagradzania. Jeśli takie nie obowiązują u danego pracodawcy, to zapis na ten temat może się znaleźć bezpośrednio w umowie zawartej z pracownikiem. Nie ma tutaj narzuconych sztywnych ram, w które należałoby się wpasować.
W ramach jakiej umowy będzie wypłacane wynagrodzenie prowizyjne?
Nie ma również szczególnych regulacji na temat rodzaju umów, przy których można wypłacać wynagrodzenie prowizyjne. Przepisy nie regulują w żaden sposób tego zagadnienia.
| Wynagrodzenie prowizyjne w ramach umowy o pracę
|
Pracownik jest objęty ochroną wynikającą z ustawy Kodeks pracy. Prowizja będzie jednym ze składników wynagrodzenia za pracę
|
| Wynagrodzenie prowizyjne w ramach umowy-zlecenie
|
Pracownik, który zdecyduje się na zawarcie umowy zlecenie z prowizyjnym wynagrodzeniem, będzie otrzymywał wypłatę jedynie w przypadku wypracowania podstawy do naliczenia prowizji. W tym przypadku nie ma zastosowania minimalna stawka godzinowa, jak do umowy zlecenie, wynika to wprost z przepisów (art.8d ustawy o minimalnym wynagrodzeniu)
|
Jak obliczyć wynagrodzenie prowizyjne?
Wysokość wynagrodzenia prowizyjnego będzie zależała przede wszystkim od efektów pracy. Jeśli będzie to procent od obrotu, to o wysokości prowizji będzie decydował ten obrót. Czyli jeśli w danym miesiącu pracownik osiągnął obrót rzędu 50.000 zł, a ustalona prowizja wynosi 10%, to z tego tytułu uzyska prowizję w kwocie 5.000 zł. Jeśli pracownik jest zatrudniony na umowę o pracę, a w skład jego wynagrodzenia wchodzi także prowizja, to pracodawca musi jeszcze czuwać, żeby wynagrodzenie w danym miesiącu kształtowało się co najmniej na poziomie minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Przykład 1
Pani Renata jest zatrudniona na umowę o pracę w niepełnym wymiarze z wynagrodzeniem 2.000 zł. Jej dodatkowym składnikiem wynagrodzenia jest prowizja ze sprzedaży w wysokości 5%. W miesiącu maju 2024 r. sprzedaż uwzględniana do prowizji wyniosła 40.000 zł, co daje 2.000 zł prowizji. Łączna kwota do wypłaty wynosi 4.000 zł, ale minimalne wynagrodzenie w tym okresie jest to kwota 4.300 zł, a to oznacza, że pracodawca musi uzupełnić wynagrodzenie o 300 zł.
Przykład 2
Pracownik zatrudniony w systemie prowizyjnym na umowę zlecenie w miesiącu czerwcu 2024 r. uzyskał prowizję rzędu 3.000 zł. W przypadku umowy zlecenie minimalna stawka godzinowa nie ma zastosowania do wynagrodzenia prowizyjnego. Pracodawca dokonana wypłaty w kwocie 3.000 zł.
Wynagrodzenie prowizyjne a składki ZUS
Jeśli chodzi o naliczanie składek ZUS od wynagrodzenia prowizyjnego, to będzie tutaj przede wszystkim decydowała zawarta umowa. Jeśli to będzie umowa o pracę, to tak jak już to zostało powiedziane, prowizja jest jednym ze składników wynagrodzenia. A to oznacza, że od prowizji będą pobierane składki ZUS na takich samych zasadach, jak od wynagrodzenia za pracę. Dylemat powstaje wówczas, kiedy zawarta zostanie umowa zlecenie, z tytułu której naliczane jest jedynie wynagrodzenie prowizyjne. Dlatego też jedna z firm, która znalazła się w takiej sytuacji zwróciła się z zapytaniem do ZUS, czy w takim przypadku od wypłaty powinny być naliczane składki ZUS? W odpowiedzi na zapytanie o wydanie indywidualnej interpretacji ZUS wydał decyzję z dnia 16.11.2023 r. nr 588, sygn. sprawy DI/100000/43/1053/2023. W zapytaniu podkreślono, że wynagrodzenie prowizyjne nie ma charakteru stałego tylko zmienny. Nie można również wskazać w zawartej umowie zlecenie żadnej kwoty, ponieważ jest ona nieznana. Może się tak zdarzyć, że w danym miesiącu nie zostanie osiągnięty żaden przychód. Powstaje wątpliwość, czy przy braku przychodu jest obowiązek opłacania składek ZUS? Stanowisko ZUS w tej sprawie jest następujące. W podstawie do naliczania składek ZUS są otrzymane lub postawione do dyspozycji pracownika pieniądze. Jeśli więc pracownik w danym miesiącu nie uzyska żadnych przychodów, to składki na ubezpieczenia społeczne nie będą opłacane.
Podsumowanie
W dzisiejszej publikacji omówiony został temat naliczania składek ZUS od wynagrodzenia prowizyjnego. Zasady rozliczania takiego wynagrodzenia nie są zbyt skomplikowane. Prowizja będzie przede wszystkim zależała od efektów pracy, zgodnie z zawartym porozumieniem. Wynagrodzenie prowizyjne może być wypłacane zarówno w ramach umowy o pracę, jak i na umowę zlecenie. W przypadku umowy o pracę prowizja stanowi składnik wynagrodzenia, a więc nalicza się od niej składki ZUS na zasadach ogólnych. W przypadku wypłaty prowizji w ramach umowy zlecenie składki ZUS trzeba będzie naliczyć dopiero wtedy, gdy zostanie wypracowany przychód.
Stan prawny na dzień: 26.08.2024 r.
Małgorzata Jagusiak
Umorzenie udziałów w spółce z o.o. – jak pozbawić wspólnika udziałów?
Adrianna Glapiak
KRUS o zaliczkach na podatek od emerytur i rent
Zasiłek opiekuńczy dla opiekuna tymczasowego z Ukrainy
Ryczałt a składka zdrowotna 2024 – o ile wzrośnie składka?
Dzień dobry, jak wygląda sytuacja w której jest zawarta umowa o pracę z pracodawcą na stałą wypłatę co miesiąc, jednak po przepracowaniu jakiegoś okresu, za wykonanie zadanie i wyrobienie wyniku jest wypłacona prowizja na którą nie jest zawarta żadna dodatkowa umowa zlecenie ani o pracę. Od takiej prowizji zostały pobrane wszystkie składki oraz podatek. W takim wypadku prowizja jest najwyraźniej traktowana jako składnik wynagrodzenia, choć nie ma następstwa co miesiąc.
Czemu więc zdaniem kadr pracodawcy dane prowizję nie są brane pod uwagę przy obliczaniu średniej wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy do zasiłku chorobowego np w ciąży?