Zerowy pit dla młodych – podatki od 26 roku życia. Kompendium 2024

Młode osoby, które nie ukończyły jeszcze 26 lat nie muszą płacić podatku dochodowego od pewnych kategorii przychodów, co wynika wprost z ustawy. Przepisy wprowadzające tę preferencję zaczęły obowiązywać od 2019 roku. W dzisiejszej publikacji opiszemy szczegółowo jak wygląda rozliczanie zerowego PIT dla młodych do 26 roku życia w 2024 roku.

Zerowy PIT – co to oznacza?

W ustawie o podatku dochodowym nie ma zbyt wiele przepisów, które regulują zasady stosowania zerowego PIT dla młodych. Jedynie w części zwolnienia przedmiotowego pojawia się informacja na ten temat. Dodatkowe informacje i wyjaśnienia są również dostępne w objaśnieniach podatkowych Ministra Finansów, którymi posiłkowano się przy pisaniu tego artykułu.

Jak działa ulga dla młodych?

Ulga dla młodych działa z mocy ustawy, a to oznacza, że osoba uprawniona nie musi informować swojego pracodawcy, że będzie korzystała z ulgi dla młodych. Jeśli jednak pracownik z jakiś powodów rezygnuje z ulgi dla młodych, to wówczas informuje o tym fakcie swojego pracodawcę. W takim przypadku można taką informację przekazać na oświadczeniu PIT-2, zaznaczając odpowiednie pola, tak jak to widać poniżej:

Płatnik zacznie naliczać zaliczki na podatek dochodowy najpóźniej od następnego miesiąca po otrzymaniu informacji. Rezygnację najczęściej składają pracownicy, którzy osiągają dochody u co najmniej dwóch pracodawców i wiedzą, że przekroczą limit ulgi dla młodych.

Przykład 1

Pani Aldona jest zatrudniona na umowę o pracę w firmie X, gdzie osiąga przychód 100.000 zł. Jednocześnie pracuje na umowę zlecenie, z której przychody kształtują się na poziomie około 4.000 zł miesięcznie. W takim przypadku, jeśli pani Aldona nie chce dopłacać podatku w zeznaniu rocznym powinna poinformować jednego z płatników, żeby nie stosował ulgi dla młodych.

Do kiedy można skorzystać z ulgi dla młodych?

Przepisy jasno określają moment graniczny, do którego można skorzystać z ulgi dla młodych, czyli do ukończenia 26 roku życia. Jednak problematyczny z rozliczeniem może być miesiąc, w którym pracownik kończy 26 lat. Rodzi się pytanie, jak wówczas rozliczać wynagrodzenie – z podatkiem czy bez?

Przykład 2

Pani Magda urodziła się 15 lipca, czy w takim przypadku prawo do ulgi wygasa 14 czy 15 lipca? W tym przypadku ulga dla młodych będzie obejmowała przychody uzyskane do 15 lipca, włącznie z tym dniem.

Przykład 3

Pan Adam kończy 26 lat w dniu 23 maja a wypłata wynagrodzenia za maj jest dokonywana 27 maja. Czy pan Adam może skorzystać z ulgi dla młodych jeszcze w stosunku do tej wypłaty? Jak się okazuje, pan Adam nie skorzysta już z ulgi dla młodych, płatnik naliczy już zaliczkę na podatek PIT od tej wypłaty.

Różne źródła przychodów a ulga dla młodych

Jeśli osoba uprawniona do ulgi dla młodych osiąga zarówno przychody objęte ulgą dla młodych, jak te które są z niej wyłączone, to warto wiedzieć, że limit 85.528 zł obejmuje przychody, które korzystają z ulgi.

Przykład 4

Pani Ewelina uzyskała 80.000 zł przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, 40.000 zł z umowy o dzieło i 70.000 zł z tytułu umowy o pracę. Zastanawia się, czy skorzysta z ulgi dla młodych w stosunku do przychodów ze stosunku pracy, ponieważ jej łączne przychody znacznie przewyższają limit. Jak najbardziej tak, pani Ewelinie przysługuje ulga dla młodych od wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę, czyli nie zapłaci podatku dochodowego od kwoty 70.000 zł. Pozostałe przychody nie korzystają z ulgi dla młodych więc będą opodatkowane na zasadach ogólnych.

Przykład 5

Pan Piotr jest zatrudniony na umowę o pracę, z której uzyskał 70.000 zł przychodów i dodatkowo pracuje na umowę zlecenie, która w skali roku przynosi mu 40.000 zł przychodów. Łączna suma przychodów pana Piotra wynosi 110.000 zł a to oznacza, że nadwyżka ponad 85.528 zł będzie już opodatkowana.

Czego nie jest wliczane do limitu ulgi dla młodych?

W limicie ulgi dla młodych do kwoty 85.528 zł nie wlicza się:

1. Przychodów opodatkowanych zryczałtowanym podatkiem dochodowym, przykładowo odprawa z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia.
2. Przychodów korzystających ze zwolnienia od podatku dochodowego, przykładowo: należności za czas podróży służbowej, świadczenia wynikające z przepisów BHP.
3. Przychodów objętych zaniechaniem poboru podatku na podstawie ustawy Ordynacja podatkowa.

Przykład 6

Pani Joasia uzyskała przychód z tytułu umowy o pracę w skali roku 84.000 zł, do tego zostały jej wypłacone świadczenie BHP w kwocie 4.000 zł i 3.000 zł za delegacje, co daje łączny przychód w kwocie 91.000 zł. Pomimo to do limitu 85.528 zł wlicza się jedynie kwota 84.000 zł, która w całości korzysta ze zwolnienia od podatku PIT.

Ulga dla młodych a kwota wolna od podatku

Do tej pory pokazywaliśmy na przykładach rozliczenie odnoszące się jedynie do limitu ulgi dla młodych 85.528 zł, a nie była brana pod uwagę kwota wolna od podatku 30.000 zł. Warto w tym miejscu zwrócić na to uwagę, ponieważ wszystkie przychody, które korzystają z ulgi dla młodych są opodatkowane według skali podatkowej, a to oznacza, że przysługuje również kwota wolna od podatku.

Przykład 7

Pan Bartosz osiągnął przychód z tytułu umowy o pracę w wysokości 110.000 zł, czy to oznacza, że od nadwyżki ponad 85.528 zł zapłaci podatek dochodowy? Otóż nie, ponieważ łączna kwota przychodów korzystająca ze zwolnienia z PIT wynosi 115.528 zł (85.528 zł + 30.000 zł).

Przychody uzyskane za granicą a ulga dla młodych

Jeśli osoba uprawniona do ulgi dla młodych jest polskim rezydentem, to powinna wiedzieć, że do limitu ulgi dla młodych są wliczane zarówno przychody osiągnięte w Polsce, jak i poza granicami kraju.

Przykład 8

Pan Karol przez część roku pracował na terytorium Polski i z tego tytułu osiągnął przychód w wysokości 80.000 zł a w drugiej połowie roku wyjechał do Niemiec, gdzie w przeliczeniu na złotówki zarobił 90.000 zł. Polska ma podpisaną umowę z Niemcami o unikaniu podwójnego opodatkowania, do obliczenia podatku stosuje się metodę wyłączenia z progresją. Przychody uzyskane w Niemczech korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego, a to oznacza, że do limitu ulgi dla młodych brany jest tylko przychód uzyskany w Polsce.

Przykład 9

Pan Jakub uzyskał przychody w Polsce w kwocie 60.000 zł a przez część roku pracował w USA, gdzie zarobił 150.000 zł. W tym przypadku Polska ma również zawartą umowę w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, tylko podatek rozlicza się metodą proporcjonalnego odliczenia. Oznacza to, że w limicie przychodów do rozliczenia ulgi dla młodych znajdą się zarówno przychody uzyskane w Polsce, jak i w USA.

Ulga dla młodych a koszty uzyskania przychodów

Ulga dla młodych nie wpływa na ogólne zasady rozliczania kosztów uzyskania przychodów przez pracowników i zleceniobiorców. Koszty uzyskania przychodów z pracy na etacie przysługują nawet w sytuacji, gdy pracownik nie uzyskuje przychodów z tego tytułu, ważne, żeby świadczył pracę. Jednak wejście w życie przepisów dotyczących ulgi dla młodych wprowadziło pewne ograniczenia w tym zakresie.

Przykład 10

Pan Filip korzystał z ulgi dla młodych do lipca, stracił ten przywilej, ponieważ skończył 26 lat. Zastanawia się, czy w tej sytuacji przysługują mu koszty uzyskania przychodów za 12 miesięcy, czy tylko za okres kiedy zaczął uzyskiwać przychody podlegające opodatkowaniu? Panu Filipowi przysługują koszty uzyskania przychodów za cały rok, z tym że nie mogą przekroczyć limitów ustawowych i nie mogą przekraczać kwoty przychodów podlegających opodatkowaniu.

Przykład 11

Pani Anecie przysługują podwyższone koszty pracownicze w limicie rocznym wynoszą 5.400 zł. Za cały rok pani Aneta osiągnęła przychód w wysokości 87.000 zł, z czego 85.528 zł korzysta z ulgi dla młodych a to oznacza, że może odliczyć jedynie 1.472 zł kosztów uzyskania przychodów (87.000 zł – 85.528 zł).

Ulga dla młodych a składki społeczne

Ulga dla młodych to jest zwolnienie przychodów od podatku dochodowego, a to oznacza, że składki ZUS są naliczane i pobierane na zasadach ogólnych od takiego wynagrodzenia. Jeśli się tak zdarzy, że w trakcie roku podatkowego część przychodów była zwolniona od podatku a część był opodatkowana, to przychody podlegające opodatkowaniu mogą być pomniejszone jedynie o te składki społeczne należne od części opodatkowanej.

Przykład 12

Pan Marcel uzyskał przychody za cały rok w wysokości 90.000 zł, z tego 60.000 zł korzystało ze zwolnienia w ramach ulgi dla młodych a 30.000 zł było już opodatkowane. Od całej kwoty 90.000 zł zostały naliczone i odprowadzone składki społeczne w kwocie 12.339 zł, z czego 8.226 zł dotyczy przychodów zwolnionych a 4.113 zł przychodów opodatkowanych. Pan Marcel przychód do opodatkowania może pomniejszyć tylko o składki społeczne naliczone od 30.000 zł, czyli o kwotę 4.113 zł.

Czy korzystając z ulgi dla młodych można odliczyć ulgę prorodzinną?

Wiele osób może się zastanawiać, czy skoro płatnik nie pobiera podatku, ponieważ korzystamy z ulgi dla młodych, to czy w takim razie można skorzystać z ulgi na dzieci? Otóż ta kwestia została rozwiązana w przepisach a mianowicie przysługuje tzw. dodatkowy zwrot na dzieci do wysokości składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Przykład 13

Pani Alicja przez cały rok korzystała z ulgi dla młodych, nie został jej potrącony podatek dochodowy, ale od wynagrodzenia naliczono i pobrano składki społeczne i składkę zdrowotną w łącznej kwocie 15.200 zł. Pani Alicja może skorzystać z odliczenia ulgi na dwoje dzieci w kwocie 2.224,08 zł, ponieważ ulga na dzieci nie przekracza kwoty 15.200 zł.

Zerowy PIT – ile na rękę?

Każdego pracownika najbardziej interesuje ile pieniędzy otrzyma do wypłaty, czyli na rękę. Zobaczmy więc, jak to będzie wyglądało na konkretnych liczbach.

Przykład 14

Pani Aldona z tytułu umowy o pracę osiąga miesięczne przychody brutto w wysokości 6.000 zł. Zobaczmy ile pieniędzy wpłynie na rachunek bankowy po wypłacie.

• 6.000 zł – wynagrodzenie brutto,
• 822,60 zł – składki na ubezpieczenia społeczne, w tym:
  • 585,60 zł – emerytalna (9,76%),
  • 90.000 zł – rentowa (1,5%),
  • 147,00 zł – chorobowa (2,45%),
• 5.177,40 zł – podstawa wymiaru składki zdrowotnej
• 465,97 zł – składka zdrowotna,
• 0 zł – zaliczka na podatek dochodowy,
• 4.711,43 zł – kwota do wypłaty.

Przykład 15

Pan Michał jest pracującym studentem do 26 roku i zatrudnił się na umowę zlecenia. Z tego tytułu uzyskuje przychody w wysokości 4.000 zł. W przypadku studenta do 26 roku jego wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenie korzysta również ze zwolnienia ze składek ZUS a to oznacza, że wynagrodzenie brutto jest jednocześnie kwotą netto do wypłaty, w tym przypadku jest to kwota 4.000 zł.

Ulga dla młodych w PIT-11 i PIT-4R

Po zakończonym roku podatkowym płatnik musi pamiętać o prawidłowym wykazaniu przychodów objętych ulgą dla młodych. W tym celu w Informacji rocznej PIT-11 znajdziemy odrębną pozycję, w której te wszystkie informacje się znajdą. W PIT-11 przychody zostaną pokazane w rozbiciu na przychody opodatkowane i przychody zwolnione z opodatkowania, tak jak to widać poniżej:

Co do deklaracji rocznej PIT-4R, to jest to informacja o zaliczkach pobranych w trakcie roku a więc nie zostaną wykazane informacje o dochodach zwolnionych z opodatkowania. Oznacza to, że jeśli hipotetycznie płatnik zatrudniałby tylko osoby do 26 roku życia, od których nie pobrał zaliczek na podatek PIT, to nie ma obowiązku złożenia PIT-4R lub będzie to deklaracja zerowa. Tę kwestię należałoby jeszcze uzgodnić najlepiej z właściwym miejscowo organem podatkowym.

Ulga dla młodych w zeznaniu rocznym

Po zakończonym roku osoba uprawniona ma obowiązek złożenia zeznania rocznego, w którym zostanie wykazana ulga dla młodych. Taką informację zaznacza się w części D PIT-37:

Dzięki temu zostaną prawidłowo wypełnione pozostałe pozycje zeznania z uwagi na istniejące zależności między ulgą dla młodych a kosztami uzyskania przychodów, czy składkami na ubezpieczenia społeczne. Zeznanie można złożyć papierowo, elektronicznie, przez usługę Twój e-PIT w terminie od 15 lutego do końca kwietnia każdego roku. Jeśli osoba uprawniona będzie składała PIT-36, to tam również jest opcja zaznaczenia ulgi dla młodych:

Podsumowanie

W dzisiejszej publikacji omówiliśmy zerowy PIT dla młodych, czyli sposób rozliczania podatkowego przez osoby do ukończenia 26 roku życia. Ulga dla młodych obowiązuje już od 2019 roku i niewiele zmian zostało wprowadzonych w międzyczasie. Z przepisów wynika wprost, które przychody mogą, a które nie mogą skorzystać z ulgi. Wszystkie przychody objęte ulgą dla młodych są opodatkowane według skali podatkowej a to oznacza, że każda osoba uprawniona ma prawo do kwoty wolnej od podatku w wysokości 30.000 zł, co łącznie daje kwotę 115.528 zł. Do wysokości tej kwoty nie jest pobierana zaliczka na podatek dochodowy. Dopiero powyżej tej kwoty pobierany jest podatek w wysokości 12%, jaki obowiązuje w pierwszym progu podatkowym. Pracownik, któremu przysługuje ulga nie musi o tym fakcie informować pracodawcy, chyba że wnioskuje o niestosowanie ulgi. Pomimo iż pracownik nie płaci podatku, to i tak skorzysta z ulgi na dziecko. O każdej uldze a więc również dla młodych należy informować na etapie składania zeznania rocznego. W publikacji omówiono najważniejsze informacje, które będą pomocne dla wszystkich beneficjentów zerowego PIT dla młodych. Zobrazowanie niektórych zagadnień na przykładach stanowi wartość dodaną i powinno pozwolić na lepsze zrozumienie omawianej tematyki. Pomimo że przepisy obowiązują już od kilku lat, to i tak co roku nowa grupa osób młodych będzie rozliczała ulgę dla młodych i powinna znać najważniejsze zasady.

Stan prawny na dzień: 27.05.2024 r.