Zespół IFIRMA 
Z dniem 1 września 2019 r. w życie wchodzą zmiany wynikające z ustawy z dnia 12 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych usług. Zmiany z jednej strony pozwolą na dokładniejszą weryfikację kontrahenta, a z drugiej nakładają na podatników dodatkowe obowiązki. Poniższy artykuł zawiera jedynie informację w zakresie zmian w prowadzonym rejestrze podatników VAT oraz w warunkach na jakich podatnicy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, następuje ich wyrejestrowanie i przywrócenie do rejestru.
- 1. Wykaz podatników prowadzony przez MF i dane zawarte w wykazie
- 2. Kategorie podatników oraz zakres danych dostępnych w wykazie
- 3. Obowiązki podatnika w konkretnych sytuacjach
- 4. Odmowa rejestracji podatnika
- 5. Wykreślenie podatnika z urzędu
- 6. Przywrócenie zarejestrowania podatnika
- 7. Zmiana statusu podatnika z czynnego na zwolnionego
Wykaz podatników VAT – omówione zagadnienia:
Wykaz podatników prowadzony przez MF i dane zawarte w wykazie
Zgodnie z art. 96b ustawy o podatku od towarów i usług Szef Krajowej Informacji Skarbowej prowadzi elektroniczny wykaz podmiotów:
- odniesieniu, do których naczelnik US nie dokonał rejestracji lub wykreślił z rejestru podatników VAT,
- zarejestrowanych jako podatników VAT, w tym podmiotów, których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona.
Powyższy wykaz jest dostępny na stronie Ministerstwa Finansów. Dostęp do niego będzie również ze strony CEiDG.
Biuro Rachunkowe – dedykowana księgowa
Zakres danych poszczególnych kategorii podmiotów przedstawia poniższa tabela.
| Kategoria podatnika | Zakres danych dostępnych w wykazie |
| wszyscy podatnicy w wykazie |
|
| podatnicy, dla których US odmówił rejestracji | Jak wyżej oraz dodatkowo:
|
| podatnicy wykreśleni z rejestru podatników VAT | Jak wyżej oraz dodatkowo:
|
| podatnicy, których rejestracja została przywrócona | Jak wyżej oraz dodatkowo:
|
| podatnicy, zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni lub zwolnieni | Jak wyżej oraz dodatkowo:
|
Zakres danych wykazywanych dla poszczególnych grup podatników wynika z brzmienia art. 96b ust. 3-5 ustawy o podatku od towarów i usług.
Sprawdzając status podatnika w wykazie prowadzonym przez szefa KAS możemy sprawdzić jego status na wskazany dzień przypadający na okres nie wcześniejszy niż 5 lat poprzedzających rok, w którym dokonujemy sprawdzenia.
Dane podmiotów wskazywane są na konkretny dzień (dzień na który chcemy sprawdzić status). Nie dotyczy to danych takich jak nazwa, NIP i regon podatnika, które udostępniane są wg stanu na dzień sprawdzenia.
Księgowość Internetowa – 30 dni za darmo
Dane zawarte w wykazie aktualizowane są raz na dobę – w dni robocze.
Dane podmiotów, w odniesieniu do których naczelnik US nie dokonał rejestracji czy których wykreślił z rejestru jako podatnika VAT – usuwane są z wykazu po upływie 5 lat od końca roku kalendarzowego – odpowiednio wykreślenia czy odmowy rejestracji.
Z punktu widzenia przedsiębiorców bardzo ważną informacją zawartą w wykazie jest numer rachunku bankowego kontrahenta. Ma to znaczenie z punktu widzenia zmian jakie ustawa zmieniająca wprowadziła do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych czy prawnych.
Bezpośrednio z kwestią rejestru podatników VAT związane są kwestie tego kiedy podatnik ma obowiązek dokonać zgłoszenia rejestracyjnego, jego aktualizacji czy wyrejestrowania z rejestru VAT.
| Obowiązek podatnika | Sytuacja |
| Złożenie zgłoszenia rejestracyjnego |
|
| Aktualizacja zgłoszenia rejestracyjnego |
|
| Zgłoszenie zaprzestania wykonywania czynności opodatkowanych |
|
Poza sytuacjami kiedy status podatnika zmienia się w wyniku dokonanych przez niego zgłoszeń, zmiana taka może być także efektem czynności wykonywanych przez US. Naczelnik US może nie dokonać rejestracji podatnika jako podatnika VAT, dokonać jego wykreślenia lub przywrócenia do rejestru.
Sytuacje i warunki na jakich następuje odmowa rejestracji, wyrejestrowanie oraz przywrócenie do rejestru zawiera poniższa tabela. Uwzględnia ona zmiany wprowadzone od września 2019 r. ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2019 poz. 1520).
Program do faktur – Darmowe konto
| Odmowa rejestracji podatnika |
| Naczelnik US nie dokonuje rejestracji podatnika jako podatnika VAT, jeżeli ma miejsce jedno z poniższych zdarzeń:
|
| Wykreślenie podatnika z urzędu |
Naczelnik US wykreśla z urzędu podatnika jako podatnika VAT, w przypadku:
|
Naczelnik US wykreśla z urzędu podatnika jako podatnika VAT, w przypadku:
|
| Wykreśleniu z urzędu podlega także podatnik, który: 1) zawiesił działalność na okres co najmniej 6 kolejnych miesięcy Podatnik, zawieszający działalność na okres co najmniej 6 miesięcy, który w okresie zawieszenia będzie wykonywał czynności w zakresie dostawy towarów i świadczenia usług na terytorium kraju ma obowiązek przed rozpoczęciem zawieszenia lub wykonywania tych czynności, zawiadomić o tym US. W zawiadomieniu wskazuje okres kiedy czynności będą wykonywane. W wyniku złożenia zawiadomienia naczelnik US nie wykreśla na wskazany okres podatnika lub na ten okres przywraca jego rejestrację. 2) mając obowiązek złożenia deklaracji VAT (miesięcznej lub kwartalnej) nie złożył jej przez 3 kolejne miesiące lub kwartał. Podatnik nie zostanie wykreślony, jeśli udowodni, że prowadzi działalność gospodarczą oraz niezwłocznie po wezwaniu US złoży brakujące deklaracje. 3) składał przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kwartały deklaracje VAT, jednocześnie bez wykazanej sprzedaży oraz nabycia towarów lub usług, importu towarów z kwotami podatku do odliczenia. Podatnik nie zostanie wykreślony, jeśli wykaże, iż niewykazanie sprzedaży ani nabycia towarów lub usług i importu towarów z kwotami podatku do odliczenia, wynikają ze specyfiki jego działalności. 4) wystawił faktury lub faktury korygujące, dokumentujące czynności, które nie zostały wykonane. Powyższe nie będzie miało zastosowania, gdy wystawienie faktur miało miejsce bez wiedzy podatnika. 5) prowadząc działalność wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że dostawcy lub nabywcy biorący udział pośrednio lub bezpośrednio w dostawie tego samego towaru lub usługi uczestniczą w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej. |
| Przywrócenie zarejestrowania podatnika |
Naczelnik US przywraca zarejestrowanie podatnika, bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego, z takim statusem jaki posiadał przez wykreśleniem, w przypadku, kiedy:
|
Naczelnik US przywraca zarejestrowanie podatnika jako podatnika VAT czynnego, bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego:
|
| Zmiana statusu podatnika z czynnego na zwolnionego |
| Naczelnik US dokonuje zmiany statusu podatnika z podatnika VAT czynnego na zwolnionego jeżeli przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały w składanych deklaracjach VAT wykazuje on wyłącznie sprzedaż zwolnioną. Podatnik taki nadal jest widoczny w wykazie podatników, ale jako zwolniony. Powyższe nie będzie miało miejsca, czy też status podatnika zostanie ponownie zmieniony, jeżeli ze złożonych przez podatnika wyjaśnień będzie wynikać, że brak wykazanej w deklaracjach sprzedaży innej niż zwolniona jest związany ze specyfiką prowadzonej działalności gospodarczej, a nie z zaprzestaniem wykonywania sprzedaży innej niż zwolniona od podatku. |
W powyższej tabeli pominięte zostały przypadki wskazane w art. 96 ust. 7b ustawy o podatku od towarów i usług dotyczące wykreślenia podatnika w związku np. z wygaśnięciem zarządu sukcesyjnego, powołanego po śmierci przedsiębiorcy.
Poruszając kwestię wykreślenia podatnika z urzędu z rejestru VAT warto zwrócić uwagę na to, że wykreślenie z podmiotu z rejestru podatników VAT-UE również może mieć miejsce w wyniku działania organu podatkowego. Kwestie tą reguluje art. 97 ust. 15 -17 ustawy o VAT.
W związku ze zmianą danych jakie będą się pojawiać w wykazie podatników VAT polegającą głównie na dodaniu numeru rachunku bankowego przedsiębiorcy (w przypadku podatników VAT czynnych, w tym przywróconych do rejestru) zmianie uległ zakres danych jakie zawiera zgłoszenie identyfikacyjne. Zgłoszenie identyfikacyjne zawierać będzie oprócz wykazu rachunków bankowych także wykaz imiennych rachunków w spółdzielczej kasie oszczędnościowo – kredytowej. W zgłoszeniu rejestracyjnym nie będzie natomiast wskazywany numer rachunku VAT przedsiębiorcy.
Małgorzata Jagusiak
Adrianna Glapiak
