Nielegalne zatrudnienie a Polski Ład

Wiele firm w dalszym ciągu stosuje praktykę zatrudniania “na czarno”, często również część wynagrodzenia jest wypłacane “pod stołem”. W ustawie o Polskim Ładzie znalazły się regulacje dotyczące tego wrażliwego obszaru. W dzisiejszej publikacji opiszemy, co w sprawie nielegalnego zatrudnienia zmienia Polski Ład.

Walka z szarą strefą

Nielegalne zatrudnianie pracowników znane jest od zawsze.

Brakuje w ustawie wyjaśnienia co należy rozumieć pod pojęciem “umowa”, a to jak wiadomo może rodzić określone konsekwencje. W ocenie niektórych interpretatorów Polskiego Ładu taka konstrukcja przepisów może dotyczyć również umów zawartych w formie pisemnej, które zostały błędnie zakwalifikowane, np. umowa zlecenie zamiast umowa o pracę. Są to jednak na razie jedynie spekulacje, jeżeli pojawią się potwierdzone informacje na ten temat, to na pewno o nich poinformujemy.

Obecnie, jeszcze do końca 2021 roku, konsekwencje zatrudnienia “na czarno” ponosi zarówno pracodawca, jak i pracownik. W przypadku ujawnienia takiego procederu pracownik byłby zobowiązany do zapłaty zaległych zaliczek na podatek dochodowy i składek ZUS w części pracownika. Dlatego też tak naprawdę w interesie obu stron leżało do tej pory ukrywanie takiego bezprawnego porozumienia. Te zasady zostały zmienione w Polskim Ładzie.

Nielegalne zatrudnienie a Polski Ład

Polski Ład wprowadza nowe regulacje w zakresie podatków i składek w przypadku zatrudniania “na czarno”.

W sytuacji ujawnienia takiego procederu pracodawca będzie zobowiązany:

• rozpoznać dodatkowy przychód w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę za każdy miesiąc nielegalnego zatrudnienia,
• zapłacić w całości, w części pracownika i pracodawcy, składki na ubezpieczenia społeczne i składki zdrowotnej od wynagrodzeń wykonujących pracę “na czarno” lub od wypłat “pod stołem”.

Czy nielegalnie zatrudniony pracownik poniesie jakieś konsekwencje?

Intencją ustawodawcy było skonstruowanie nowych przepisów w taki sposób, żeby zachęcały pracowników zatrudnionych nieoficjalnie do ujawniania tego typu procederów. Wyłączona została więc jakakolwiek odpowiedzialność pracowników w tym zakresie:

• nie zapłacą podatku od wypłaconych wynagrodzeń,
• zostaną objęci ubezpieczeniem zdrowotnym,
• nie zapłacą składek na ubezpieczenia społeczne od ujawnionego wynagrodzenia, ponieważ te składki będzie zobowiązany uregulować pracodawca, zarówno w części pracownika, jak i pracodawcy.

Nowe regulacje dotyczą nielegalnego zatrudnienia zaczynają obowiązywać od 1 stycznia 2022 roku, a więc będą dotyczyły sytuacji powstałych po tej dacie.

Na pewno należy się spodziewać wzmożonych kontroli Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) i ZUS w związku z wprowadzanymi zmianami przepisów.